Νίκος Βεργίδης: Γερμανική ιστορία και εθνικοσοσιαλισμός


Το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου του Βεργίδη "Χίτλερ και εθνικοσοσιαλισμός" (σελ. 7-47)


Τα Γερμανικά κρατίδια ζούσαν για αιώνες στις παρυφές των ὀποιων οικονομικοκοινωνικών Ευρωπαϊκών διεργασιών. Οι πολυποίκιλες αντανακλάσεις, που εκπέµπαν οι διάφορες εξελιχτικὲς διακυμάνσεις του Ευρωπαϊκού χώρου, σπάνια βρίσκαν προσβάσεις επηρεασμού των Γερμανικών πληθυσμών.Οι λόγοι γι᾿αυτή την αποµὀνωσή τους, οφείλονταν σε καθαρά αντικειµενικά αἰτία.Το κάθε Γερμανικό κρατίδιο, ήταν εδώ κι εκατοντάδες χρόνια, ἑρμαιο στις προθέσεις του εκάστοτε ισχυρού της ημέρας. О μόνος τρόπος που υπήρχε προκειµένου να επιζήσει, ήταν η αποφυγἠ οποιασδήποτε «πρόκλησης».Παράλληλα έπρεπε, προκειµένου να πείσει για την «αιωνιότητα» των «καλών του προθέσεων», να κολακεύει τις εποχικἁ ισχυρὲς δυνάμεις. Αυτή η καταναγκαστική Επιλογή, απαιτούσε την ὑπαρξη µιας πολὺ ευέλιχτης διπλωματίας. Με τη χρησιμοποἰησὴ της, η ἀρχουσα τάξη εξασφάλιζε τη διαιώνιση των κατεστηµένων φεουδαλικών μεθόδων απομύζησης του υποταγμένου στη «χάρη» της, απλού λαοῦ.


Απ᾽ τη μεριά τους οι κατά καιρούς αναδυόμενες ευρωπαϊκὲς δυνάμεις, δεν εἶχαν αντίρρηση στο να καθαγιάσουν την ουδετερότητα των δεκάδων Γερμανικών κρατίδιων. H ζωή εἶχε αποδείξει, πως n ουδετερότητα τους λειτουργούσε σαν προστατευτικό τείχος, ενάντια σε κεῖνον που θ᾽ αμφισβητούσε το «δοσμένο» της επικράἀτειὰς τους. Τούτη η ουδετερότητα δηλαδὴ εξθλἰσσεται απόνα στάδιο και μετά, σ'ένα εἶδος «Ελβετικοῦ ταμπού». Н ωφελιμότητά της - για τις κατασταλαγμένες πλέον Ευρωπαϊκές δυνάμεις - θα πάρει γιγάντιες διαστάσεις στα μέσα του 1800 αιώνα. Τότε αρχίζει να σχηµατοποιείται στον ορἰζοντα ἑνας θανάσιµος γι᾿ αυτές κίνδυνος: Н Πρωσία. Ωστόσο η Πρωσία εἰν η τελευταία χώρα που θ᾽ αμφισβητούσε την ανεξαρτησία των Γερμανικών κρατῶν. Αν αυτή λειτουργούσε σαν ασπίδα για τους Αγγλογάλλους και Ρώσους µια φορά, για την Πρωσία λειτουργούσε δέκα.


Εν πάση περιπτώσει, η παραπάνω πραγματικότητα δημιουργεὶ τρεις αλληλένδετους παράγοντες.


Α- Μια ιστορική στασιμότητα στον τοµέα της εξἐλιξης Των παραγωγικών σχέσεων. Τόσο η μικρή όχταση των Γερμανικών κρατών, ὁσο κι η ουδετερότητα - απομόνωσή τους, συντελούσαν στην ενθάρρυνση ενὸς συλλογικού κι ατομικού εφησυχασμοὺ. Αυτό σήμαινε µη επιδεχτικότητα στα διαλεχτικὰ οκονομικοκοινωνικά - πολιτικά «ἀλματα» των ἄλλων Ευρωπαϊκων κρατών. Κοντολογἠς, ευνοούσε τη συνεχή αναπαραγωγἠ του παραδοσιακού τρόπου ζωής; Δηλαδή του φεουδαρχισμού, µε τη μάσκα της «ελεύθερης δουλοπαροικίας». 


Β- Αναλύοντας σφαιρικά - µε βάση то σύνολο των κοινωνικών Επιστημών ~ тоν όρο «Ευέλιχτη Διπλωματία», καταλήγουμε στα εξής: H ἴδια η φύση της φράσης, αποπνέει ένα πνεύμα υποκρισίας, Ταυτόχρονα, προσβλέπει και σ᾿ ἑνα «έπαθλο», Την απρόσκοπτη συνέχιση του φεουδαλικού ξεζουμίσματος των μαζών, µέσω της un χειραφέτησὴς τους. H «ευέλιχτη διπλωματία» όμως, παράγει κι ένα πολὺ σημαντικὀ κοινωνικὀ φαινόμενο. Το βάλτωμα των διάφορων προτσές, φράζει το δρόμο προς τη συνειδητοποίηση της θέσης των χαμηλών στρωμάτων. Συνεπώς, αποπροσανατολίζει - όταν αυτές εκδηλώνονται ~ της ταξικές συγκρούσεις. Τις ωθεί σε νεφελώδη και µεταφυσικά κανάλια διεκδίκησης. Το άτομο βιώνει την «ισοβιότητα» τὴς διαστρωμάτωσης του κάθε κρατίδιου. Πολύ περισσότερο, ταυτἰζεται μαζί της. Η έλλειψη πληροφὀρησής του ~ λόγω της κλειστής δουλοπαροικίας - επιτρέπει στην «αριστοκρατία» να τον πείσει, πως η μικρή του πατρίδα αποτελεἰ то κέντρο της γης. Τα ἐξω απ' τη Γερμανία κράτη, διοικούνται από «δολοφόνους» κι αδηφάγους ληστές, οι οποίοι εποφθαλμιούν όχι μόνο το καρβέλι του, μα και την ἴδια του τη ζωή. Το άτοµο συμμερἰζεταιπλέον τις προσπάθειες της κρατικής διπλωματίας, να κρατήσει µακριά του τους «δολοφόνους». Αγωνία για το αν οι «ἀρχοντές» του θα τα καταφέρουν. Αποτέλεσμα; О λαὸς βιώνει µια Γερμανοκεντρική συνείδηση. Έτσι, αποχτά ἑνα συμφεροντολογικὸ τρόπο σκέψης, στα θέματα που αφορούν το γενικόλογο кї αφηρημένο ορισμό «Πατρίδα».


Γ- Στις πρώτες δεκαετὶες του 1900 αιώνα, συντρίβονται τα ὀποια εναπομείναντα τείχη προορίζονταν σαν οχυρά, ενάντια στα Ευρωπαϊκά οικονομικά - κοινωνικἁ «μιάσματα». Τα πρώτα ρήγματα σημειώθηκαν απ᾿τον εντολοδὀχο της Γαλλικής αστικής τάξης, Βοναπάρτη. Ακολούθησαν ορισμένα ἀλλα, απ΄ την αντίστοιχη Βρετανική. Οι παρθένες ιστορικα ιδέες της αντιφεουδαρχικἠς αστικής τάξης, εισβάλλουν σαν ανεµοστρόβιλος, Οι λαοί των Γερμανικών κρατών ὀρχονταισ᾽ επαφή µε οράματα πρωτόγνωρα. Ανακαλύπτουν, ὁτι υπάρχουν άπειρες δυνατὀτητες καλυτέρεψης των συνθηκών διαβἰωσής τους. Την ἴδια στιγµή - κατασταλάζει και µια γνήσια Γερμανική αστικἠ τάξη. Н βασικἡ προἑλευσή της εντοπίζεται σε κάποια φεουδαρχικἁ στρώματα, που η αντιπαραγωγικότητα των χτημάτων τους, σε συνδυασμὀ μ᾽ ορισμένες συγκυρίες, τα υποχρέωσαν ν᾿ αναζητήσουν την ευημερία στη βιοµηχανική προοπτική. H τέτοια καταγωγἠ της, στοιχειοθετοὺσε µια μεγάλη ιδιορρυθµμἰα. Κάτι, που τη διαφοροποιούσε ολότελα απ᾿ τα πρότυπα ανέλιξης της Γαλλικής και Βρετανικής αστικής τάξης. Στις δυο παραπάνω χώρες, ο φεουδαρχισμὸς υποχώρησε ύστερα από πολύχρονους, όσο κι αιματηροὺς αγώνες, Н δε εξέλιξη των πρώην µικροµεταπραττὠν σε κατεστημένη κατάσταση, υπήρξε και πολυδαίδαλη και βασανιστική. Στη Γερμανία αντίθετα, οι µικροµθταπράττες παραμένουν τέτοιοι. H αστική της τάξη, εμφανίζεται στον ιστορικό στίβο µε τη μορφή της άρχουσας τάξης. Πρώτος και κυριότερος στόχος της, το ἄνοιγμα της αγοράς. Το βάθεμά της θα δημιουργήσει ικανός εστίες απορρόφησης των αστικὠν προϊόντων της νεαρής Γερμανικής βιοµηχανίας. Σ' αυτά τα πλαίσια σκέψης κινούμενη, συσπειρώνεται γύρ απ᾽ το μόνο Γερμανικό κράτος, που θα μπορούσε να επιβάλει µια βίαιη, εν ανάγκη, συνένωση των Γερμανικὼν κρατίδιων: Την Πρωσία. Και... εγένετο «Παγγερμανισμὸς»...


Οι πληθυσμοί των εν λὀγω κρατίδιων, σιγοντάρουν µε πάθος την προσπάθεια των αστών για ενιαία πατρίδα. О απλὀς λαός διακρίνει αμέσως τα εντελώς πραχτικἁ οφέλη, µιας ενιαίας Γερμανίας, Θα πάψει να 'ναι δεμένος µε τα εκβιαστικἁ δεσμά των συνόρων, του ὁποιου κρατίδιου. Θα µπορεἰ ν αναζητήσει καλύτερη τύχη σ᾿ ὁποια περιοχή θελήσει. Τ᾽ αυξημένα μεροκάματα του βιομηχανικοὺ εργάτη, έρχονται σ᾽αντίθεση µε τα ψίχουλα του τοπικού γαιοχτήµονα. Και μόνο то γεγονός της άγριας σύγκρουσης.αστών-φεουδαρχών, εγγυάται ένα μέλλον, ελάχιστα ἑστω καλύτερο, απ᾽ὀ,τι εγγυάται η δεκαπεντάωρη καθημερινή εργασία στα χτήματα των τοπικὠν «ηγεμόνων».


H συνένωση των Γερμανικών κρατῶν, σ᾿ εκεἰνο που θα ονομαστεί «Πρωσικἠ Γερμανία», επιτυγχάνεται. O απλὸς λαὸς που υπερθεμάτισε γι αυτὴ την κατάληξη, επωφελείται όσο μπορεί απ᾿τη νέα τάξη πραγμάτων. Н καπιταλιστική ανακύκλωση του χρήματος, δημιουργεί ένα σωρό φυγόκεντρες καταστάσεις. Αυτές µε τη σειρά τους, γεννοβολοῦν πάμπολλες κοινωνικές ομάδες. H κάθε µια τους, εἶναι προσδεµένη πίσω απ᾿το ἁρμα ενὸς βιοµήχανου ~ «προστάτη». H οπιβἰωσή της, εξαρτάται άµεσα απ΄ την επικερδἠ πορεία της επιχεἰρησης – ἡ της κατηγορίας επιχειρήσεων -- στην οποία εἶναι προσδεµένη. Έτσι, παράλληλα µε τον ανταγωνισμὀ των βιομηχανικών μονάδων, έχουμε κι ένα συντεχνιακής μορφής ανταγωνισμό, των διάφορων κοινωνικών ομάδων. Στην ουσία, βρισκόμαστε μπροστά σε µια αναπαραγωγή, εκείνου που υπήρχε ανεξίτηλα χαραγμένο στη συλλογική συνείδηση του Γερμανικοῦ λαού. Н παλιά ταὐτισή του µε το κρατίδιο, μεταβλήθηκε σε ταὐτιση µε τn συντεχνία του. H τελευταία, µετασχηµατίζεται σε κρατίδιο. Н ηγεσία της «καλείται» να παίξει το ρόλο του παλιοὺ επιτήδειου ηγεμόνα - «προστάτη».


Μόνο όταν έχουμε υπόψη τα τρία τούτα στοιχεία ~ кι ειδικότερα το τελευταίο ~ θα 'μαστε σε θέση να κατανοήσουμε τις εξελίξεις της χώρας, η οποία χαραχτηρίσπικε: «Παιδὶ πρόβλημα της Ευρώπης».


"Ολα όσα επισηµάναμε, συντελούν, το καθένα µε τον τρόπο του, ώστε το Γορμανικὸ Σοσιαλιστικὀ Κίνημα να εμφανιστεί αρκετά καθυστερημένα. ᾿Οταν εμφανίζονται тα πρώτα δειλά κείµενα του Μπύχνερ (1813-1837), Βἀιτλινγκ (1808-1871), Μόζες Χες (1812- 1875), καθώς και του Γιόζεφ Ρίттєρ «φον» Μπους (1803-1878), το Σοσιαλιστικὀ Κίνημα της δυτικής Ευρώπης έχει ήδη υπερκεράσει την τροχοπέδη της ουτοπίας. Τα κηρύγματα тων Σαιν-Σιμόν, Φουριέ, Όουεv, Καμπὲ, Λαμενέ, Λερού, έχουν αποδειχτεὶ ολότελα ανεπαρκή, ώστε να σφυρηλατήσουν µια ανθεχτικἠ κωδικοποίηση, των συγκεκριµένων στόχων. H εργατικἠ τάξη προσπερνάει περιφρονητικἁ τ᾿ αφηρημὲνα διανοουµενἰστικα, όσο και «παραδεισολογικἀ» ορἁματά τους. H δολοφονική καθημερινότητα έχει καταστήσει σαφές στους προλετάριους, ότι μόνο ένας βαθύτατα ρεαλιστικός καταμερισμὸς των διεκδικἠσεών τους, έχει ελπίδες να οδηγήσει κάπου.


Φαινομενικά, η καθυστερημένη εμφάνιση Σοσιαλιστικοὺ Κινήματος στη Γερμανία, αποτελούσε μειονέχτημα για τα χαμηλὰ της στρώματα. Θα 'πρεπε να ξεκινήσουν απ' то μηδὲν τη μάχη της ταξικὴς χειραφέτησης-απαίτησης. Στην πραγματικότητα ὁμως, συμβαίνει τ΄ ακριβὼς αντίθετο. Οι εργἁτες κι οι αγρότες της Γερμανίας, διαπνέονται από ένα αμόλυντο ιστορικά και, γι' αυτό τρομαχτικὀ σ᾿ ἐνταση, σφρίγος. Δεν έχουν επιχειρήσει κάποια πανεθνικἠ αστικἠ επανάσταση. Συνεπώς, η δυναμική τους δεν έχει σπαταληθεί - ὀπως συνέβηκε στη Γαλλία λ.χ. ~ στους αγώνες υπὲρ των μελλοντικών τους εκµεταλλευτών. Εν πάση περιπτώσει, η επαναστατικὀτητἁ τους δεν έχει κορεστεἰ. Απ' αυτή την ἀποψη, εἶναι σε θέση να μετατρέψουν το παραπάνω μειονέχτηµα σε πλεονέχτηµα. Οι εμπειρίες απ' τα ποτάμια αἵματος των µη Γερμανικών ταξικών αγώνων, λειτουργούν σαν δίδαγμα στις επιλογές τους. Οι µέθοδες πόλης που προκρίνουν, έχουν κατ᾿ ανάγκη τη σφραγίδα του πραγματισμού. (Πραγματισμὀς, που στην ουσία δεν εἰναι τίποτ ἆλλο – αν αναλογιστούμε την επί αιώνες ταὐτισὴ τους µε την καιροσκοπικἠ πολιτικἠ των κρατιδίων τους ~ από µια αποθέωση του συμφεροντολογικοὐ τρόπου σκέψης, που διακρίνει κάθε πτυχἠ της Γερμανικής κοινωνίας). Παρατηρείται λοιπόν το φαινόμενο, να ᾽ναι η Γερμανική Σοσιαλιστικἡ σκέψη εκείνη που κρίνει τα πράγματα µε σχετικό ρεαλισμό κι όχι n Γαλλική ἡ η Αγγλική. ΄Ετσι, αντικρύζουµε τις πρώτες γραφτὲς απόπειρες για ἐναν ορθολογιστικὀ Σοσιαλισμὀ, να προέρχονται απ᾿τον Βάιντλιγκ.


τι εἰχε συμβεῖ; Н για αιώνες υπάρχουσα αλληλεξάρτηση ατόµου- κράτους, εἰχε βάλει µε χίλιους δυο τρόπους κι εδώ το χεράκι της. Το νεανικὀ ιστορικἁ σφρίγος των αγροτών και των εργατών, διοχετεύτηκε στο κανάλι της «προσιτής επιτυχίας». Δε θέλει ρώτημα για το τι αντιπροσώπευε η βαθύτερη ουσία του ὁρου. Μέσα του κρυβόταν ο τρόμος του αποµονωμένου στον μικρὀκοσμὸ του -- κρατίδιο ñ χτήμα ~ Γερμανού, μπροστά στο άγνωστο αὐριο. Τρόµος, που δεν καταλάγιαζε οὖτε μπροστά στην ιδέα ενός παραδεισένιου αὐριο. Το πρόβλημα ἦταν πως μέχρι т' όποιο αὐριο, υπήρχε ένας δρόμος, που΄πρεπε να διανυθεἰ, Το Γαλλικό προλεταριάτο, αντρώθηκε στους κόλπους µιας γιγάντιας ενιαίας χώρας. Είχε βιώσει την αἰσθηση του απέραντου χώρου. Στη συλλογική του ψυχολογία, ο «άγνωστος δρόμος» µετουσιωνόταν σε τμήμα του «δικού του» χώρου. Γι᾿ αυτό κι όταν φανερώθηκε n κατάλληλη στιγµή, δε δίστασε να τον διαβεἰ. Αντίθετα, ο Γερμανικός λαὸς εἰχε υποχρεωθεὶ να µπουσουλάει σ' έvαv ελάχιστο, όσο και θεοσκότεινο χώρο. Οποιοδήποτε µη γκρεµοτσὀκισμά του, το θεωρούσε «ἐπαθλο». Κατά συνέπεια, ἦταν αναγκασμένος να κατατεμαχίζει τον «άγνωστο δρόμο», σε άπειρες µικροσκοπικὲς αποστάσεις. H κάλυψη των λίγων μέτρων της κάθε µιας, ήταν то «προσιτό έπαθλο».


Γίνεται φανερό, πως η τέτοια συλλογικἡ «αυτοσυγκράτηση», πέρα αп` тην πραχτική ωριμότητα, ενείχε στο σπέρμα γἐννησὴς της και το στοιχεἰο του Συντηρητικού Σοσιαλισμού.


Αλλά η αργοπορηµένη εμφάνιση της αστικής - βιομηχανικής τάξης, δε γεννοβόλησε µόνο ἑνα προλεταριάτο θωρακισμένο µε τις εμπειρίες δυο αιώνων ταξικἠς πάλης, των άλλων Ευρωπαϊκών λαών. Το ευεργέτηµα της ιστορικής εμπειρίας, χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον κι απ᾿την ἴδια τη Γερμανική αστικἡ τάξη. То παρελθὀν τη δίδαξε, πως αν θέλει να βγει νικήτρια στην αντιπαρἀθεσή της µε την αριστοκρατία της γης, αντιπαράθεση που ήδη μαίνεται, θα πρέπει να εξασφαλίσει την ενεργητική συμπαράταξη του προλεταριάτου. Ένα κοινό σημείο αναφοράς και των δυο τάξεων, εἶναι ο αγώνας τους για οργανικἠ ενοποίηση της Γερμανίας. Ένας αγώνας, που σκοντάφτει στη λυσσασμένη αντίδραση της κάθε τοπικής «αριστοκρατίας». Για τα µέλη της, ενοποίηση σήμαινε ελεύθερη εἰσοδο στις κλειστές «ἰδιόχτητες επικράτειες τους», χιλιάδων νεόπλουτων «παρεἰσαχτων». Εἰν ευνόητο, πως µια παρόμοια εξέλιξη, θ᾽ αποτελούσε θανάσιμο πλήγμα ενάντια στην παντοδυναμία της φεουδαρχίας.


Ταυτόχρονα, η αστική τάξη, εἶναι σε θέση -- λόγω της ιστορικής εμπειρίας – να γνωρίζει, πως η συµπόρευση του προλεταριάτου στο πλευρό της, κάθε άλλο παρά πρὀσκαιρο χαραχτήρα πρέπει να 'χει. Н κοινωνική αναταραχή, ενάντια στην κατεστηµένη πια αστικἠ τάξη των λαών της Ευρώπης, τη βοηθά να βγάλει τα κατάλληλα συμπεράσματα. Εκείνο που προέχει, εἶναι η σε µόνιµη βάση ευμένεια του προλεταριάτου. Μόνο ἐτσι θα επιτευχτεὶ η γρήγορη και ἡρεμη οικονομική της ανάπτυξη, σε βάρος της παλιάς ολιγαρχίας. Πώς θα προσεταιριστεἰτην εργατικἠ ανοχή; H απάντηση ἧταν μόνο μία. Με την εφαρµογή µιας «προωθημένης» κοινωνικής πολιτικής. Να δοθούν στο προλεταριάτο εν εἶδει «στοργικής μέριμνας» σήµερα, οι παροχές που θ᾽ αναγκαστεί, ἐτσι ἡ αλλιώς, να παραχωρήσει µε τη βία, αύριο. Μ᾿ αυτόν τον τρόπο, θ' αποφευχτεἰ το ὁποιο νεκρὀ χρονικό διάστηµα, στην πορεία της προς την ολοκληρωτική παγίωση. Μέσα απ᾿ αυτὀ το οπτικό πρίσμα, πρέπει να δούμε και τα «φιλολαϊκά» κηρύγματα µιας σειράς βιοµήχανων και µη, αστών. λ.χ. του ιδρυτή του Κόμματος του «Κέντρου», Πέτερ Ραϊχενσπέργκερ (1810-1892), που στα 1847 προκαλεὶ πάταγο με το πολύκροτο ἐργο του: «Το Αγροτικὀ Ζήτημα». Ὑπερθεματίζει για την ανάγκη άμεσης εκβιοµηχάνισης, η οποία θα χρηματοδοτηθεί απ΄ την κατάσχεση όλων των αντιπαραγωγικὠν χτημάτων. Σκοπός ὑπαρξης της εκβιοµηχάνισης, θα πρέπει να εἶναι ο δίκαιος καταμερισμός του χρήματος, µέσω μιας άκρως φιλολαϊκής κρατικής πολιτικής.» Στα ἴδια πρότυπα σκέψης, κινιέται κι ο Επίσκοπος του Μάιντς, Κέτελερ. Με το περίφημο κἠρυγµά του, την ἀνοιξη του 1848 στη Μητρόπολη του Μάιντς, οριοθετεὶ πειστικἁ τα οφέλη μιας «κοινωνικής πολιτικής». Τίτλος του κηρὐγματός του, που κυκλοφόρησε σε μπροσούρα, εἶναι; «Τα Μεγάλα Προβλήματα της Εποχἠς μας».


Στα 1848, η Κ.Ε. της Προτεσταντικὴς «Εσωτερικής Αποστολής», επιφορτίζει τον Γιόχαν Χάινριχ Βίχερν (1808-1881), να γράψει µια µελέτη µε τίτλο: «Н Εσωτερικἠ Αποστολή της Ευαγγελικής Εκκλησίας». Για τον Βἰχερν, η μόνη εγγύηση για µια προς τα µπρος πορεία, εἶναι η «θεσμοθετημένη Πρόνοια». Λεπτομέρεια: Τόσο η Προτεσταντική, όσο κι η Καθολική «Εκκλησία», αποτελούν αυτάρκεις βιομηχανικούς γίγαντες. Λειτουργοὺν κι οἱ δυο στη βάση της έννοιας, «Κρατίδιο».


Στα 1849, τέλος, ο εργοστασιάρχης Γιόχαν Καρλ Ροντμπέρτους-Γιαγκέτσοφ, εκδίδει το ἐργο του: «Ανατομία της θέσης των Εργατών στην Κοινωνία», Βασικός στόχος του ἐργου του, «Οι ανόητοι που πιστεύουν πως θα πίνουν ανενόχλητοι αιώνια το αίμα του απλού λαού». Αξίζει να πούμε, πως ο Γιαγκέτσοφ ανήκει πολιτικἁ στους Συντηρητικοὺς.


Θάταν χρήσιμο ωστόσο να διευκρινίσουµε, πως απόνα σηµείο και μετά, η φιλολαϊκή πολιτικἠ μετασχηματίζεται σε θεμελιώδη παράγοντα, για την ευημερία της βιομηχανικής τάξης. H Γερμανία στερούταν - λόγω της ἐλλειψης αποικιών --σε τραγικό βαθµμὀ, τις απαραίτητες για τη βιομηχανική της ανάπτυξη, πρώτες ύλες. Συνεπώς, η παραγωγή της αυτοπεριορἰζεται κατ᾿ ανάγκη, στο χώρο των καταναλωτικών αγαθών. Αλλά τα προϊόντα της, εἰν' αρκετά δύσκολο, αν ὀχι αδύνατο, να συναγωνιστούν στη διεθνὴ αγορά τ᾽αντίστοιχα Αγγλογαλλικἁ κι Αμερικάνικα. Μοιραία λοιπὀν, περιορἰζονται στην εσωτερικἠ αγορά. Για ν᾿ απορροφηθούν οκεἰ όμως, απαιτείται µια βασική προὐπόθεση. Να καταστεί о Γερμανικός λαὸς στο σὐνολό του, οικονομικά ανεξάρτητος, προκειµένου να μπορεί v αγοράζει και να καλύπτει ἐτσι την όποια υπερπροσφορά. Εδώ βρίσκεται κι ο µίος της Αριάδνης, που θα µας επιτρέψει να κατανοήσουµθ την «ανοιχτόχερη» ~ σε σύγκριση µε τ᾽άλλα κράτη -- κοινωνική κρατική πολιτική. Μόνο µια «λογική» ανακύκλωση του χρήματος, θα παρέκαμπτε το πρὀβλημα της ἐλλειψης πρώτων υλών.


Σ' ἐναν τέτοιο οικονοµικοκοινωνικὀ περίγυρο, οι σοσιαλιστικὲς ιδέες δείχνουν πως «χάνουν το τραίνο», πριν καν αποκρυσταλλωθούν σ᾿ ἐνα ολοκληρωμένο σύστημα αναφοράς. Н αἰσθηση ότι υπερφαλαγγίζονται απ' την κρατική κοινωνική πολιτική, επενεργεὶ καταλυτικά στις κοινωνικές δυνάμεις που επηρεάζουν. Οι δυνάμεις αυτός όμως, στα 1848, διαθέτουν ακόμα διεκδικητικὀ πνεύμα. Н δυναμική που τις διακρίνει, ζητάει διέξοδο. Αποτέλεσμα, η αλυσίδα των λαϊκών επαναστάσεων. Χωρίς συγκεκριμένη προοπτική, οι Γερμανικές επαναστάσεις πνίγονται στο αἷμα. Н κατάἀπνιξἡ τους, προσθέτει ἐνα ακόμα λιθαράκι στην εμπειρία των μαζών. Άλλο ἑνα --απὀ пρώто χέρι τούτη τη φορά - λιθαράκι δηλαδή, στην «ἐμφυτη» επιφυλαχτικὀτητὰ τους. Το πράγμα δείχνει να βαδίζει στην καταστροφή, πριν καν σχηματοποιηθεἰ. H «Ένωση των Κομμουνιστών» ~ απλἠ μετονομασία της «Ένωσης των Δικαίων» του Βάιτλινγκ - βυθίζεται στο τέλμα της αμηχανίας. H μογαλοφυἠς αντίληψη του Μαρξ, συλλαμβάνει αμέσως το μέγεθος της αποσύνθεσης. Προσπαθεἰ να διασώσει ό,τι μπορεί, µε μια σειρά «ηρωικά» άρθρα στη «Neue Rheinische Zeitung». Н βαθιά οξυδέρκειά του, ξετυλίγεται µεγαλόπρεπα. Τα άρθρα του, δεν απευθύνονται μόνο στην ἐκπληχτη εργατικἠ τάξη. Στόχο των προτροπών του αποτελεί κι η μόλις εμφανιζόμενη στην κοινωνική κονίστρα, «Νεοαστική» τάξη.


Τι αντιπροσωπεύει η «Νεοαστική» τάξη, θα το δούμε στη συνέχεια. Στους κόλπους της στεγάζονταν τα λεγόμενα «ελεύθερα επαγγέλματα», Τι ἦταν αυτά; Παράγωγα тης αστικής επέχτασης. Βιοτέχνες, έμποροι, ειδικευμένοι εργάτες. Χρωστούσαν την ὑπαρξή τους στην καπιταλιστική «ευημερία», Συνεπώς, η σταθερὀτητα της θέσης τους στην κοινωνία, ἦταν συνυφασμένη µε την καπιταλιστική σταθερότητα. Παράλληλα όμως, λειτουργούσαν και σαν οι φυγόκεντρες οικονοµικο- κοινωνικὲς-πολιτικές δυνάμεις του αστικού κράτους. Τα διάφορα οικονομικά, πολιτικά και πολιτιστικά προτσὲς, τις εἶχαν προικίσει µε µια σκληροτράχηλη δυναμική. Н ιστορία, θάλεγε κανείς, εἰχε επιφυλάξει για τους Νεοαστούς то ρόλο του δυναμικού ρυθµιστή των ὁποιων για τους Νεοαστούς то ρόλο του δυναμικού ρυθµιστή των ὁποιων ανακατατάξεων. H ψυχολογία του ανεξάρτητου συντεχνιακού κρατίδιου, σπρώχνει αυτὲς τις δυνάμεις v αναζητήσουν αμυντικό καταφύγιο στον Σοσιαλισμὀ. Το πράγμα δεν εἶναι δυσεξήγητο. Εἶναι νόμος, κάθε νέα τάξη να εκφράζεται μέσα από αντιμαχόμενες τις παλιές, φιλοσοφικὲς και πολιτικές θεωρήσεις. Να αιτιολογούὺν την αναγκαιότητα ὑπαρξής τους µε νέα σχήματα. Στην προκειμένη περίπτωση, οἱ νεοαστοἰ υποχρέωσαν τον Σοσιαλισμὀ σε... Γερμανοποίηση. O Σοσιαλισμὸς μετατρέπεται, συνειδητά πλέον, σε κάτι τ᾽ αφηρημένο. Εἴτε ἐτσι, είτε αλλιώς, «αποτελεὶ το μέλλον της ανθρωπότητας». Θα διαδὀχτεί «νομοτελειακά» τον Καπιταλισμό. Γιατὶ λοιπόν το προλεταριάτο να σπαταλά το αἰμα του πρόωρα για κάτι που θα συμβεί ὅταν «ωριμάσουν οι συνθήκες»; Πρόκειται για µια μεταφυσική, πλασμένη ἔτσι, ὡστε να εξυπηρετεὶ όλους τους ενδιαφερὀµθνους. Εξυπηρετεί то πρωταρχικὀ στρώμα ηγετών του Σοσιαλιστικού Κινήματος, το οποίο αποτελούταν αποκλειστικἁ από «φωτισμένους» αριστοκράτες, (δοσµένου ὅτι ο απλὸς λαὸς δεν εἰχε καμιά πρόσβαση στη μόρφωση). H τέτοια ερμηνεία, συμβάδιζο µε τον «ευαίσθητο» ψυχισμό τους, Αλλ' ο εκφυλισμὸς της σοσιαλιστικἠς ιδεολογίας, εξυπηρετούσε τόσο τους Νεοαστοὺς, ὁσο και το προλεταριάτο. Οι πρώτοι, εξαφάνιζαν τον κίνδυνο ορατής χρεοκοπίας τους, µέσω µιας ξαφνικἠς επανάστασης. Οι δεύτεροι, αποφεύγουν την «παγίδα» ενός «άγνωστου δρόμου». Ev πάση περιπτώσει, οι Νεοαστοὶ αναγνωρἱζονταιαπ᾽το λαὀ, σαν οι φυσικοὶ του ηγέτες. Τα σοσιαλογενή συνδικάτα, μετατρέπονται σε συντοχνιακἀ επαγγελματικά καταφύγια των Νεοαστών. H κατάσταση επιδεινώνεται την «επομένη» της καταστολἠς των εξεγἐρσεων του 1848. Τόσο οἱ Νεοαστοὶ ὁσο και οι Εργάτες, κρατούσαν την «απόδειξη», ӧтι η επανάσταση δε βγαίνει στα καλὰ καθούμενα μέσα απὀ «κάποιο μαγικὸ καπέλο». Συνεπώς; Μακαριότητα κι επανάπαυση. Μ᾿ ασυγκράτητη οργή ο Μαρξ, διαπιστώνει την ιδιόρρυθµη φύση της Γερμανικής πραγματικότητας. Στιγματίζει µε σκληρά λόγια την «επαγγελματική» αλλοτρίωση — απονάρκωση του Κινήματος." Μάταια! Το παιχνίδι στη Γερμανία έχει χαθεί, πριν καλά-καλά αρχίσει...


Στις 23 Μάη του 1863, ιδρύεται στη Λειψία απ' тоν Λασάλ και τους οπαδοὺς του, η «Γερμανική Γενική Εργατικἡ ᾿Ενωση» (A.D.A.V.).° Μανιφέστο της ἱδρυσής πης, στάθηκε ἑνας λόγος του Λασάλ στις 12 τ᾽ Απρίλη, προς τους εργάτες κατασκευής μηχανών του Μπάρζιχ στο Βερολίνο. (H ομιλία τυπώθηκε και κυκλοφόρησε µε τη μορφὴ μπροσούρας). Τον Ιούλη του 1863, επισκέπτεται στο Λονδίνο τους Μαρξ-᾽ Ένγκελς, επιζητώντας μία δήλωση συμπαράστασης. Οι δυο ιδρυτές του Επιστημονικού Σοσιαλισμού, ὀχι μόνο αρνούνται, αλλά κριτικάρουν κι ἐντονα τα πρότυπα σκέψης του. Είναι προφανές, πως ἐχουν συλλάβει την ιστορική αντιστροφή, που εξελίσσεται στη Γερμανία. Γι αυτό το λόγο, αποκρούουν καιτους Μπέμπελ-Λίµπκνεχτ, οι οποίοι τους οκλιπαροὺν για τον ібю λόγο, δηλαδὴ για µια δήλωση συμπαράστασης, στο αντίπαλο του Λασάλ, «Σοσιαλδημµοκρατικὀ Εργατιкό Κόμμα». Н άρνηση, του Μαρξ να εξουσιοδοτήσει οποιαδήποτε Γερμανική Σοσιαλιστική τάση, παρουσιάζει συγκλονιστικό ενδιαφἑρον. Το ερώτημα εἶναι καίριο. Γιατί Εδώ εμφανίζεται να παροτρύνει τα Κεντρώα Ευρωπαϊκά Κόμματα, Καθαγιάζοντας - ειδικά στη δεκαετία του 1860 — εν μέρει και το σκοπὸ ὑπαρξής τους ακόµα. Н εχθρικἡ του στάση, ενάντια στη Γερμανική Σοσιαλδηµοκρατία, θα πρέπει επομένως να υπαγορεύεταιαπὀ πολὺ κρἰσιµες γι᾿ αυτόν, αιτίες. κρίσιμες, ως προς τη γενικότερη πορεία του Ευρωπαϊκοῦ Κομμουνιστικού Κινήματος. О στραβὸς δρόμος της Γερμανικής Σοσιαλδηµοκρατίας, δημιουργεί νέους κοινωνιολογικούς συσχετισμοῦς. Τη θέση της συνειδητοποίησης, καταλαμβάνει η ψευδαίσθηση, το αντικειμενικό, η επίφαση. Ένα επικίνδυνο ιστορικό προηγούμενο, κοντολογἠς. O Μαρξ, εἶχε απόλυτο δίκιο στους φόβους του. Πράγματι, η Γερμανική Σοσιαλδηµοκρατία κι n λογική της, κατάληξαν σ᾽ ἑνα αρνητικό του Μαρξισμού. Τον Εθνικοσοσιαλισμὀ.


Εν πάση περιπτώσει, η Γερμανική πραγματικότητα αποδείχνεται αχόρταγο χωνευτήρι. «Αναγκάζει» την πλειοψηφία των Σοσιαλιστών βουλευτών, να υπερψηφίσουν την ἐγκριση των πολεμικών δαπανών, µε το που ξέσπασε ο «δυναστικὀς» πόλεμος Γερμανίας-Γαλλίας. (Οι Λασαλικοὶ θα ψηφίσουν υπέρ, μαζὶ µε τους μισούς βουλευτὲς του Κινήματος των Μπέμπελ-Λίµπκνεχτ. Οι άλλοι μισοί απλά θ' απόσχουν). Το ἰδιο συνέβη και µε то αν θα 'πρεπε ν᾿ αφαιρεθούν απ᾿τη νεαρή Γαλλική Δημοκρατία ~ O Βοναπάρτης ο Γ΄ εκθρονίστηκε διαρκούντος του πολέμου - η Αλσατία κι η Λωρραίνη.


Τελικά κι ὕστερα απ᾽ ατέλειωτες συζητήσεις, τα δυο Κινήματα συμφωνούν να συγχωνευτούν στη βάση ενὸς µίνιµουµ προγράμματος. Στα 1875 λοιπόν, πραγματοποιείται στη Γκότα η συνὲνωσή τους. Κυρίαρχο στοιχείο στο πρόγραµµα που προκύπτει — το περιβόητο «Πρόγραμμα της Гкόтα» - είν' η βεβαιότητα του «Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος» (S.P.D.) πως ο σοσιαλιστικὸς μετασχηματισμός θα επιτευχτεί, µόνο µε μεταρρυθμίσεις κι ὀχι μ᾽ επανάσταση. Н κριτική του Μαρξ σ' αυτὸ το πρόγραµµα - ἐκτρωμα, είν' ἑνα ξέσπασμα αγανάχτησης.


Στα 1878, η κυβέρνηση ψηφίζει την ουσιαστική απαγόρευση του S. P.D., με το «Νόμο για τους Σοσιαλιστές». O νόμος επιτρέπει στο κράτος να καταφέρει ισχυρά πλήγματα στο Κόμμα." Στα 1880, οι εξόριστοι ηγέτες του αποφασίζουν, στο Συνέδριο της Ελβετικής πόλης Wyden, την απάλειψη απ᾿το Πρόγραμμα, της φράσης: «Με νόμιμα μέσα». Ένα χρόνο αργότερα όμως, ποδοπατούν τα ἴδια τους тα λόγια, καταδικάζοντας σαν «προβοκατόρικες», τις δυναμικές ενέργειες κατά του κράτους!!! О νόμος για τους σοσιαλιστές, θ' αποσυρθεί στα 1890. Γεμάτος... περηφάνια ο Λίμπκνεχτ, καυχιέται σ' ὁποιον θέλει να τον ακούσει: «Πάντα η ωμή βία υποχωρεί, μπροστὰ στην ηθικἠ»!!!... Ποιες αντανακλάσεις εκφράζουν τα λόγια του; - Τις ελπίδες των χαμηλών στρωμάτων για то παρθένο της «ηθικής», που θα πρέπει ν᾿ αποπνέει η νέα «μεγάλη» ενοποιημένη Γερμανία. Εἶχαν παλέψει για τούτη τη συνένωση των Γερμανικών κρατὠν.'' Πίστεψαν πως ανακάλυπταν τη γη τηç επαγγελίας. Συνεπώς «δε μπορούσε», «δεν έπρεπε», να προδοθούν απ᾿ τηv πατρίδα...


Το παλιὸ αυτόνομο παρελθὀν των διαφόρων κρατών, αναπαραγόταν στην καθημερινή ζωή, πλέον. Το κάθε κράτος εἰχε αναπτύξει µια άλφα διαστρωμάτωση. Αυτή παρήγαγε µια βήτα ταξική συνείδηση, που κάθε ἀλλο παρά απαραίτητο να μοιάζει µε την των άλλων κρατών, ήταν. Γύρω απ᾿ αυτὴ τη συνείδηση, περιστρέφονταν όλες οι λειτουργίες του κρατὶδιου. (Στρατιωτικἡ σκοπιμότητα, παιδεία, «δικαιοσύνη», ενεργητική ἡ παθητική γραφειοκρατία). Οι παραπάνω λειτουργίες, αποτέλεσαν απ' тη µια, μήτρα της κατά τόπο συνείδησης, απ᾿ την άλλη προϊόν της. O τέτοιος «πλουραλισμὸς», βρήκε τ᾽ αντικεἰμενὸ του στις καπιταλιστικὲς «πρωταρχικὲς κοινωνικὲς-οικονομικὲς οµάδες». ᾿Ολες τους λειτουργούσαν µε την ψυχολογία της συντεχνίας-κρατίδιου. Ακόμα και στο S.P.D., υπάρχουν αυτὲς οι οµάδες-κρατίδια. Αυτή εἶναι κι n αἰτία της αδυναμίας του να σφυρηλατήσει µια ενιαία κωδικοποίηση. Ενα παρόμοιο κρατίδιο στις τάξεις του S.Ρ.D., συγκροτούν π.χ. οι Κάουτσκι-Μπερνστάιν. Τρόπος διοχέτευσης των ιδιεῶν τους, οἱ «εκλαϊκευμένες» εκδόσεις."


Σιγά-σιγά, όλοι κι όλα στο S.Ρ.D., αρχίζουν να βιώνουν το «ἁσκοπο» των «προκλήσεων» κατά του κράτους. Στο κάτω-κάτω, υπήρχε η Κοινοβουλευτική του Ομάδα, που μεριμνούσε για την ευτυχή έκβαση των λαϊκῶν προβλημάτων." Н δημιουργία ομάδων-κρατίδιων κι η αδυναμία επεξεργασίας γενικἁ αποδεχτἠς κωδικοποίησης – οδηγθἰτο Κόμμα στα γρανάζια της «μόνης» λύσης που υπήρχε. Στὴ μετατροπή του δηλαδὴ σε «καθαρά επαγγελματικό Κόμμα εργατών», όπως παραтηρεί εὐστοχα о Saile. Σύστημα αναφοράς; ᾿Η προάσπιση της... συντεχνιακής αντίληψης! Μια, μ᾽ άλλα λόγια, ολότελη χυδαιοποίηση του Σοσιαλισμού και του Μαρξισμού. Από κει και πέρα, о Ρεφορμισμὸς μεταβάλλεται σε δήθεν συνειδητὴ επιλογή.


То προϊόν της πρωταρχικής συσσώρευσης της ενωμένης Γερμανίας, συνεργεί στο να σημειωθεί στη δεκαετία του 1880 µια τεράστια βιομηχανική ανάπτυξη. H ανεργία εξαλείφεται τελείως. Οι μισθοί θ᾽ ανὀβουν μεταξὺ 1880-1914 κατὰ 100%. Στην ἴδια περίοδο, το κόστος ζωής ανεβαίνει μόνο 29,5%. H κοινωνικὴ μέριμνα του κράτους, γίνεται απαράβατη υποχρέωσή του. О νόμος «Περί προστασίας του εργάτη», θεωρείται επαναστατικὀς σ᾿ όλη την Ευρώπη. Οι διατάξεις του θ᾽ αποτελούν μόνιμες διεκδικήσεις του Γαλλικού προλεταριάτου, ως και το 1923. Μια επαναστατική του διάταξη, πρὀβλεπε τη δημιουργία εργατικών επιτροπών στη βιομηχανία. Έχουµε εξηγήσει, πως τούτη η «μογαλοψυχία» του κράτους, στόχευε στην ανακύκλωση του χρήματος, ώστε να μπορούν τ᾽ απλἁ στρώματα ν᾿ απορροφἠσουν, ελλείψει ανταγωνιστικὀτητὰς τους στην ξένη αγορά, τα βιομηχανικά προϊόντα. Κάποτε βέβαια - γύρω στα 1910 - n Γερμανική αγορά θα µπουκώσει. Θ' ακολουθήσει γενική οικονομική κατάρρευση. Προς то παρὀν όμως, η επἰπλαστη αυτή ευημερία, θα συντελέσει στην ακόµα µεγαλύτερη απονάρκωση του εργατικού φρονήματος.


H µη ὕπαρξη πρώτων υλών — τραγικά επώδυνη για τη Γερμανία — ενθαρρύνει τη συγκέντρωση του χρήματος σε µεγαλοτράστ.” Μόνο µια γιγάντια βιομηχανία θάχε την ευχέρεια άνετης αγοράς πρώτων υλών απ΄το εξωτερικὀ. Το γεγονὸς αυτό, χρεοκοπούσε τους μικροβιοτέχνες, οι οποίοι δεν ἦταν ενταγμένοι στη συντεχνιακή σκέπη του S.Ρ.D., δημιουργώντας τεράστιο κοινωνικοοικονομικὀ πρόβλημα. H βάση αυτἠ των χρεοκοπημένων, θα φθίνει συνέχεια. Στα 1920, θάναι μια πεινασμένη πρώην μικροαστική μάζα, που θα εχθρεύεται θανάσιμα τους «προνομιούχους», σε σχέση μ᾿ αυτὴν εργάτες, των σοσιαλιστικὠν συνδικάτων. Τα τελευταία - θα το δούμε στη συνέχεια ~ γνωρίζουν τη συνεχή οικονομική ανέλιξη. Ο Πρόεδρός τους Λέγκιεν, δε χάνει ευκαιρία να διατυμπανἰζει την ξεχωριστή απ᾿ το Κόμμα οντότητά τους. «Το Εργατικὀ - Σοσιαλιστικὀ Κόμμα - γράφει κάπου -- επιδιώκει τη μεταλλαγὴ της αστικής κοινωνίας σε σοσιαλιστικἠ. Τα συνδικάτα αντίθετα, αγωνίζονται μέσα στ' αυστηρά όρια της κοινωνίας µας, µε μοναδικὀ σκοπὀ την προφύλαξη των δικαιωμάτων που χαίρουν τα µέλη του...»


Βρισκόμαστε ασφαλὼς, μπροστά σε μια τροµαχτικήἠς ωμότητας ειλικρινή επισήμανση. Όντως. Н κλειστά συντεχνιακή πολιτική των συνδικάτων, θ᾽ αποτελἐσειμια απ΄ τις βασικές αιτίες του αντισοσιαλιστικοὐ μένους, των χρεοκοπημένων μικρο-μεταπρατών. Σίγουρα, о διαδικασίες που σε κάποια φάση μετατρέπουν το σοσιαλιστικὀ κίνημα σ᾽ επαγγελµατικὀ κατάλυμα των νεοαστὠν, εἶναι πολυδιάστατες. Το πολύπλοκο της φύσης τους, πηγάζει απ΄ τη δεδομένη εξελιχτική Ιδιορρυθµία των Γερμανικών συνθηκών. Συνδέεται δε, µε тα όσα ἐχουμε ήδη υπογραμμὶσει. Ας δούμε Ψύχραιμα τα γεγονότα. О απομονωμένος τρόπος ζωής των Γερμανικών κρατίδιων, δημιουργεί ἑνα εἶδος «κλειστής συνείδησης». Αυτὴ µε τη σειρά της, εμπεδώνει στα καταληστευόµενα στρώματα, ένα λανθάνοντα, στην αρχή, Гερμανοκεντρισμό. Ταυτόχρονα, η κλειστή συνείδηση ενθαρρύνει τις αλληλεπιδράσεις, όλων ανεξαἱρετα των προτσὲς, που «εξελίσσονται στα στενὰ όρια του χώρου, απ τον οποίον ξεπήδησε. Απ᾽ τις αλληλεπιδράσεις τούτες, στην πλήρη αλληλεξάρτηση ατὀμου-κρατικὠν επιλογών, το χάσμα είν' αμελητέο.


О μετασχηματισμός ενὸς τµήµατος της φεουδαρχίας, γίνεται μ᾽ έναν ανώδυνο, όσο και «φυσιολογικό» τρόπο. H αστικἠ τάξη λοιπὀν, εμφανίζεται από µιας εξαρχής, µε τον μανδύα της άρχουσας τάξης. Τι σήμαινε αυτὸ για τον απλὀ λαό; Ξαφνική και κατακόρυφη άνοδο του οισοδἠµατός του. Απ᾽ το ξεροκόμµατο στο χτήμα του Γιούνκερ, βρέθηκε να εισπράττει ένα δεκαπλάσιο σ᾽αξία μεροκάματο στη φάμπρικα του αστού. Συνάµα, η εμφάνιση πάµπολλων φυγόκεντρων βιομηχανικών ñ βιοτεχνικὼν ειδικοτήτων, δημιουργεί πάμπολλες αντιμαχόμενες μεταξύ τους συντεχνιακὲς μικροομάδες. Н διαρκώς ανανεούµενη «πρωταρχική Γερμανική συνείδηση», εμφυσὰ σ᾿ αυτὲς τις συντεχνίες έναν ομαδικό αρριβισµὀ. Οι συντοχνἰες ιδρύουν δικά τους συνδικάτα, στα πλαίσια της ταξικής διαπάλης-διεκδίκησης. Εδώ εἰν απαραίτητο να τονίσουμε, πως ακόµα και στις πιο ἠρεμες για την ολιγαρχία των Γερμανικών κρατίδιων, μέρες, η ταξικἡ πάλη δε σταμάτησε καθόλου. Μπορεὶ οι τέτοιες «λευκὲς λαϊκές σελίδες» να την ανάγκαζαν σ᾿ επιβράδυνση, ἑτσι ή αλλιὼς πρὀσκαιρη. Ποτέ όμως δε την ακινητοποιούσαν. Η ταξική πάλη εἰν' ανεξέλεχτη κι απ' τις θελήσεις του πλέον «βολεμένου» καταπιεζόµενου. Κάτι περισσότερο. Εἶναι υπερκείμενος της κάθε κατάστασης φυσικός νόμος. Αυτὸ, σε κάποια περίπτωση δεν ἐρχεται σ᾿ αντίθεση µε τη διαπἰστωσή µας, γύρωαπ᾽ την ταύτιση ατόµου-κράτους. Θα 'ταν ηλίθιο να µας καταλογἰσει κάποιος κάτι τέτοιο. Πως θα μπορούσαμε v᾽ αγνοήσουμε το γεγονός, ότι οι εξεγέρσεις των Γερμανών χωρικών - αλλεπάλληλες κι ορµητικές - αποτελούσαν τις συγκινησιακὲς γροθιές στο στομάχι μιας εφησυχασµένης Ευρώπης; Απλά, υπάρχει τεράστια διαφορὰ στην ἐννοια «ταύτιση κρἀτους-ατόμου» και στον ορισµὀ «Ταξική Πάλη». Αν ορισμένοι θέλουν ν᾿ αγνοούν, από ανικανότητα ἡ ὀχι, το σε τι συνίσταται η διαφορά αυτή, το πρόβλημα εἶναι δικὀ τους. Αν και θα το θέλαμε, о χώρος που διαθέτουμε δεν µας επιτρέπει να επεχταθούμε στο θέμα.


Αλλά οι λαϊκές Γερμανικὲς δυνάμεις, έχουν μάθει να σκέφτονται πραγματιστικἀ. Τούτη η αυτογνωσία, παἰρνειτεράστιες διαστάσεις μετὰ το 1848. Αναζητούν μ᾿ αγωνία το κρατίδιο-προστάτη. Τα πράγματα επιταχύνονται στον τομέα αυτό, µε την ουσιαστική αποχώρηση των τρομαγμένων «φωτισμένων» της «αριστοκρατίας». Οι τελευταίοι αποτελούσαν τον πρωταρχικό ηγετικὀ πυρήνα-προστάτη, ως τα 1848. Μετά την επανάσταση ὁμως, εἶτε αποχωρούν από μόνοι τους, τρομαγμὲνοι απ᾿τη λαϊκή παλίρροια, είτε εχτοπἰζονται απ᾿ τους Νεοαστούς.


Οι Νεοαστοὶ βρίσκονται μπροστὰ σ᾿ ἑνα δίλημμα. Απ᾽τη µια, η ταξική τους υπόσταση εἶναι συνδεμένη µε το καπιταλιστικὀ κράτος. Απ᾽την άλλη, η επαγγελματική τους ευημερία κινδύνευε από τυχὸν ολόπλευρη επικράτηση της βιομηχανικής τάξης (στη διαμάχη της µε τους Γιούνκερς). Έπρεπε πάση θυσία ν᾿ ανακαλύψουν τη χρυσή εξισορροπιστικἠ τομή. Το ρόλο тης χρυσής τομής, κλήθηκαν να παίξουν δυο παράγοντες. Αφενός «ο δίκαιος καταμερισμὀς του χρήματος και της επιχειρηματικής εμβέλειας». Αφετέρου η συμμαχία τους µε то προλεταριάτο, µέσω της δημιουργίας κοινών συμπαγὼν συνδικάτων. Απ᾽ την πλευρά του το προλεταριάτο, δεν εἰχε πρόβλημα ν' αναγνωρίσει τους Νεοαστοὺς, σαν τους «φυσικούς» προπομπούς του. Н συμμαχία τούτη, δεν μπορούσε παρά ν᾿ ασπαστεἰ τις σοσιαλιστικὲς ιδέες. Αφαιρώντας τους όλα τα περὶ επανάστασης, ανταποκρίνονταν τέλεια στις ανάγκες της.


Н ανάλυση των σοσιαλιστικὠν διεκδικήσεων της εποχής, όπως κι η αρθρογραφία των σοσιαλιστικὠν εντύπων, µας οδηγεί σ᾿ έναν κόσµο όπου βασιλεύει η στενἠ συμφεροντολογική, όσο κι εφήμερη προοπτική. Μια ατέλειωτη φιλολογία, εξηγεί γιατἰοι μεταρρυθμίσεις εἰν ανώτερες της επανάστασης. Εξάλλου µια συνθηµατολογία του τύπου, «Εργάτης = ο υπεράνθρωπος του μέλλοντος», χρησιμεύει σαν άλλοθι µιας τάξης. Ένα άλλοθι όμως που αποκοιµίζει ακόµα περισσότερο. Μια μακαριότητα κι ἑνας αυτοβαυκαλισμός γύρω αп‘ то αναπόφευχτο του «Εργατικού Κράτους», αφαιρούσαν κάθε ικµάδα απ᾿το σφρίγος των εργατών. O Ρεφορμισμὀς ανάγεται σε τρόπο ζωής.


Μετά την ἀρση του νόµου για τους σοσιαλιστές, στα 1890, πραγματοποιείται µια κάποια συνένωση των φιλοσοσιαλιστικών Συνδικάτων. H Κεντρική Διεὐθυνσή τους, ονομάζεται «Γενική Επιτροπή των Γερμανικών Συνδικάτων». Πρὀεδρός της χρίστηκε о Καρλ Λέγκιεν (1861-1920). (Αργότερα, ο τίτλος της Ένωσης θα γίνει, σ᾽ αντιδιαστολή προς τις «Χριστιανικὲς Εργατικὲς Ενώσεις», «Ελεύθερα Γερμανικά Συνδικάτα».


Στο μεταξύ, τα Συνδικάτα εξελίσσονται ολοένα σε γιγάντιους οικονομικούς Οργανισμούς. Εκεἰνο που ενδιαφέρει βασικά την ηγότιδα τάξη τους, εἰν η οικονομική τους αυτοδυναμία. H ρευστότητα της Γερμανικής πραγματικότητας, διαφοροποιεί τις επιδιώξεις του Σοσιαλιστικοὺ Κόμματος και των Συνδικάτων. Άλλες οικονομικὲς ζυμώσεις γίνονται στο Κόμμα, άλλες στα Συνδικάτα. O Λέγκιεν δε χάνει την ευκαιρία να εντοπίσει τις διαφορὲς, απ' τις πρώτες του κιόλας διακηρύξεις. Το τελικὀ ρεζουμὲ των λόγων του, συμπυκνώνεται στο τσιτάτο: «Άλλα τα καθήκοντα του Κόμματος, άλλα των Συνδικάτων». Ταυτόχρονα επισημαίνει πως οι καιροί ωριμάζουν κι ὁτι σύντομα οι εργάτες θα κληθούν να διοικήσουν -- και να σώσουν ~ τη Γερμανία. "Οπως πολύ εὑστοχα παρατηρεί ο Haupt: <... Το κυρίαρχο στοιχεἰο στις διάφορες αναφορές των σοσιαλιστικών Συνδικάτων µιας τριανταετίας, (1890-1920), εἶν᾿ ἐνα περίεργο μείγμα Εργατικού Εθνικισμού».


Γύρω στα τέλη του περασμένου αιώνα, η εμβέλεια δράσης των Συνδικάτων ἐχει πάρει τρομαχτικὲς διαστάσεις. Στις πιο απόμερες περιοχές, ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια οι λεγόμενοι «Τοπικοί Σύνδεσμοι». Πρόκειται για παρακλάδια των Κεντρικών Συνδικάτων, που στην ουσία λειτουργούν σαν τα περιφερειακά οικονομικά τους πρατήρια. Στον αντίποδα αυτής της κατάστασης, υπάρχουν μερικά ανεξάρτητα - στὴν πλειοψηφία τους αναρχικά - Συνδικάτα. Ηαδυναμία τους όμως να παράσχουν ἀμεση συντεχνιακή προστασία, τ` απομακρύνει συνέχεια απ’ την κατασταλαγµένη συμφεροντολογικὴ «ηθική» της λαϊκής βάσης. ` ήταν δηλαδὴ οι αδέκαστοι, μα κι αποδιοπομπαίοι πιονέροι ενὸς αφιλόξενου κὀσμου. Н δύναμη των Ελεύθερων Συνδικάτων, αὑξανε μέρα τη μέρα µε µεγάλους ρυθμούς. Απὸ 237.000 μέλη που διαθέτουν στα 1892, βρέθηκαν µε 2,6 єк. σтα 1912. Το κάθε μέλος πλήρωνε 1,20 μάρκα τη βδομάδα, σαν συνδρομή. Σχετικἁ με τα έσοδα των Συνδικάτων, ο παρακάτω πίνακας µας δίνει µια ιδέα.


Σε μάρκα:

1- Βοήθεια στους ανήµπορους να εργαστούν: 66,8 εκ.

2- Βοηθήματα σε προσωρινά άνεργους; 54,3 εκ.

ᾱ- Αποζημιώσεις δικαστικών διώξεων: 3,6 εκ.

Α- ᾿Εξοδα μετακινήσεων: 13,6 εκ.

6-. Βοηθήματα σε τιµωρηµένους εργάτες: 9,4 εκ.

6- Βοηθήματα σε απεργούντες: 121,4 εκ.

7-- Βοηθήματα σ᾽ ανάπηρους: 4,6 εκ.

8- Βοηθήματα σε περιπτώσεις θανάτου: 24,3 εκ.

(O πίνακας αφορά στὴν περίοδο 1891-1912). 


Γεγονός εἶναι, πως γύρω στα 1907 η περιουσία των Ελεύθερων Συνδικάτων ἀγγιζε τα 33 δισ. μάρκα. Την ἰδια στιγμή, η περιουσία του Κόμματος ~ του S.Ρ.D. - ἑφτανε δεν ἑφτανε το 1,5 δισ.


Εἶναι φανερό πως τα Συνδικάτα λειτουργούν σαν σκιώδη κρατίδια. Н δομή τους αποτελεί αντανάκλαση της δομής ενός κράτους. H έλλειψη αδηφάγων μεγαλοκαρχαριών, βοηθάει ὥστε οι προσφορές στ᾿ αναξιοπαθούντα µέλη τους, να ΄ναι πολύ πιο προωθημένες, απ' τις του επίσημου κράτους. Εξάλλου δεν πρέπει να µας διαφύγει το γεγονὸς, ότι στην ουσία δρουν σαν τεράστιοι ἰδιωτικοὶ Ασφαλιστικοὶ Οργανισμοί, Και βέβαια διαθέτουν την ταξικἠ τους διαστρωμάτωση. Υπάρχουν τ᾽ απλά µέλη. Πάνω απ᾿ αυτά, βρίσκεται η υπαλληλική γραφειοκρατία. Κατόπιν έρχονται οι διανοούμενοι κι οι δικηγόροι, που φροντίζουν για την οµαλή κατάληξη των υποθέσεων του Συνδικάτου. Σπην κορφὴ της πυραμίδας βρίσκονται οι εκπρόσωποι των Νεοαστὠν.


Εἶναι µέσα σ᾽ αυτήν την πραγματικότητα, που εμφανίζονται οἱ λεγόμενοι «Καταναλωτικοί Συνεταιρισμοί». Ἱδρυτὴς τους o µετριοπαθής ριζοσπάστης, Σούλτσε-Ντέλιτς. Στα 1894, η Εταιρία του Ντέλιτς συγχωνεύεται µε τη σοσιαλιστική «Γενική Επιτροπή». Δημιουργείται λοιπόν, n «Γενική Ένωση των Γερμανικῶν Εμπορικών και Οικονομικών Συνεταιρισμών». Ευνόητο, πως η συγχώνευση τούτη, αποτελεὶ ἐμπραχτη συμμαχία σοσιαλιστών -φυγόκεντρων, ολιγαρχικών δυνάμεων. Σκοπός της, να πλήξει το κατεστημένο καταναλωτικὀ μονοπώλιο των μεγάλων βιομηχανικών τράστ. Στα 1903, ιδρύεται η «Κεντρική Ένωση Καταναλωτικών Συνεταιρισμών». Οι σοσιαλιστές δέχονται για Πρὀεδρὀ της, τον «αριστοκράτη» Αδόλφο φον Ελμ. O τελευταίος εἰχε ιδρύσει στα 1898, την «Εταιρία Χοντρικής Αγοράς των Γερμανικών Καταναλωτικὠν Συνεταιρισμῶν» (Grosseinkaufsgesellschaft). Τυπικά, οι καταναλωτικοί Συνεταιρισμοί προορίζονταν να παίξουν то ρόλο των Οργανώσεων αυτοβοήθειας των εργατὠν. Αρκεί μια προσεχτικἠ ματιά όμως, για να πειστούμε ότι δεν πρὀκειται ακριβώς γι' αυτό, Απλά μαθηματικά. Κάθε Συνεταιρισμός προμηθεύεται ορισμένα προϊόντα από κάποιους παραγωγούς, Δε θέλει ρώτημα πως οι τελευταίοι πουλάνε τα προϊόντα τους σε τιμὲς πολὺ χαμηλότερες απ ό,τι αλλού. Δέλεαρ οἱ τεράστιες παραγγελὶες των Συνεταιρισµών. Απ᾿τη μεριά τους οι Συνεταιρισμοί, ἐχουν τη δυνατότητα να μεταπωλούν σε πολύ φτηνές τιμὲς και να κερδίζουν -- μέσα απ΄ την ποσότητα -- μυθώδη ποσά, Για του λόγου το ακριβές, δεν έχουµε παρά να ρίξουμε µια απλἠ ματιά στα παρακάτω νούμερα. Στα 1907, υπήρχαν 622 τοπικοί Συνεταιρισμοί, µε 591.000 μέλη. O τζίρος τους έφτανε τα 185 εκ. μάρκα το χρόνο. Στα 1911, οι Συνεταιρισμοἰ ἐχουν ανέβει σε 1.142, µε 1,3 εκ. μέλη. О τζίρος τους καλύπτει το αστρονομικὀ ποσό των 335 εκ. μάρκων.


Απ᾽το 1890 κι ύστερα, το Σοσιαλιστικὀ Κόμμα, то S.P.D., έχει ξεφύγει απ΄ τα στενὰ όρια των... Μαρξιστικὠν προδιαγραφών κι έχει µεταβληθεἰ σε πολιτικὀ καταφύγιο της οικονοµικής αντιπολίτευσης. Της συμμαχίας δηλαδὴ Νεοαστών ~ «παραγκωνισμένων» βιομηχανικών κύκλων. Το αξιοσημείωτο στην όλη υπόθεση, βρίσκεται στ᾿ ὁτι αυτή η λοξοδρόµηση του Κινήματος, δε γίνεται πίσω απ᾿τις πλάτες της λαϊκὴς του βάσης. ᾿Ισα-ἰσα. Γίνεται στο φως της μέρας και, µε την απόλυτη συγκατάθεσή της. ᾿Οχι πως πάψαν να υπάρχουν οι «γνήσιο» Μαρξιστὲς, που στιγμάτιζαν το Ρεφορμισμὸ του S.P.D. Απλά ήταν τέτοια η φορά των πραγμάτων, ὥστε να πνίγεται «φυσιολογικά», θάλεγε κανείς, η φωνὴ τους. Το κράτος τους ταὐτιζε με τους αναρχικούς. Μια ταύτιση που ᾿βρισκε πρόσφορο ἐδαφος στην άγνοια του απλού λαού. Το S.P.D. πάλι, τους πέταγε ατσιγκούνευτα τη λάσπη του προβοκάτορα. Εν πάση περιπτώσει, η εκλογικἠ άνοδος του Κόμματος, εἶναι ραγδαία. Από 1.427 εκ. ψηφοφόρους (19,7%) στα 1890, βρέθηκε µε 4.250 εκ. ψηφοφόρους (34,8%), στα 1912.


H µεγάλη εκλογικἠ ανάπτυξη του S.P.D., συνέργησε στο να φανεὶ αφτιασίδωτη η αληθινή του φύση. ᾿Ηταν το Κόμμα των Βιοτεχνών, των ελεύθερων επαγγελματιὼν και των «ειδικευµένων εργατών». Κάποια στιγµή λοιπὸν, παρουσιάστηκε το φαινόμενο της ανυπακοὴς πολλὼν τοπικών Οργανώσεων στις ντιρεχτίβες του Κόμματος. λ.χ. στα 1891 και στα 1897-1899, οι Σοσιαλιστές βουλευτές της Νότιας Гερμανίας, αρνήθηκαν να συμμορφωθούν µε την υπόδειξη του Κόμματος κι υπερψήφισαν τον κυβερνητικό προὐπολογισμό. Το πράγμα δεν εἰναι δυσεξήγητο. Κάθε περιοχἠ ἐσερνε τη δικιά της -- ανεξάρτητη μόλις πριν λίγα χρόνια ~ προϊστορία κι οντότητα. O προὐπολογισμός κάλυπτε περίφημα τα συμφέροντα των νεοαστών της Νότιας Γερμανίας, Ἔπληττε τους «συντρόφους» της Βόρειας ἡ της Ανατολικής; Ας τον καταψήφιζαν.


Ἕνα ἀλλο διασπαστικὀ φαινόμενο, στοιχειοθετείται απ᾽την τάση ορισμένων Οργανώσεων να συνάπτουν συμφωνίες µε µη σοσιαλιστικοὺς σχηματισμούς, χωρίς να καταδἐχονται να συμβουλευτούν το Κόμμα. Στη Βάδη και στην Έσση, οι Σοσιαλδημοκράτες κόντευαν να συγχωνευτούν µε τους Φιλελεύθερους του Κέντρου. Το κάθε κρατίδιο, ἐδινε απλά τη δικἠ του μάχη...


Μια κάποια αντίδραση στο συνεχὲς ολἰσθηµα του S.P.D. προς τον απροκάλυπτο συνπρητισμὀ, σημειώνεται απ᾿τους Κάουτσκυ-Μπερνστάιν. Το έργο του πρώτου <H Κοινωνική Επανάσταση» — εκδόθηκε στα 1902 ~ κατακρίθηκε ἀγρια απ᾿ την ηγεσία του 6.Ρ.Ὀ., σαν «στείρος εξτρεμισμός». Στείρος εξτρεμισμὀς, ἑνα έρүо που στην ουσία κωδικοποιεί τον μικροαστικὸ Ρεφορμισμό. Ακόμα κι ἑνας θερμός υποστηριχτής των «ἠρεμων» μεταρρυθμίσεων, σαν τον Ζαν Ζωρές, εἶναι σε θέση να διακρίνει την κενότητα της λεγόμενης αριστεράς του S.P.D. Απευθυνόμενος στους Κάουτσκυ και Σία στο Συνέδριο της Διεθνοὺς στο Αμστερνταμ, το 1904, τονίζει οργισμένος: «Πίσω απ΄ πη δήθεν ακαμψία των θεωρητικῶν σας ενατενίσεων, που αποτελοῦν δημιουργήματα του σύντροφου Κάουτσκυ, κρύβετε μια ολόπλευρη ανικανότητα για δράση». Απ' ὁ,τι δείχνουν τα πράγματα, οι Γερμανοὶ Σοσιαλιστὲς αποτελούν το μόνιμο στόχο των Ευρωπαίων ομοϊδεατὼν τους. Στο επόμενο Συνέδριο της Διεθνοὺς στη Στουτγκάρδη, o Γάλλος Σοσιαλιστὴς Γκουστάβ Ερβέ, κατακεραυνώνει την πολιτική του S.P.D.: «Έχετε καταντήσει εκλογικὸς κι αριθµητικὲς μηχανές, σ᾿ ένα Κόμμα που νοιάζεται μόνο για τις εκλογές και τα ταμεία του».


Ακριβώς αυτή n εκλογικἠ άνοδος του S.P.D., µας αποδείχνει περίτρανα και το μέγεθος της αντεπαναστατικὀτητάς του. Μόνο ἑνα κατεστημένο Κόμμα, διαθέτει τις ολότελα πραχτικὲς δυνατότητες επηρεασμοὺ τόσο πλατιὼν στρωμάτων. «Παράλληλα ὁμῶς, το S.P.D. αντλεί στις αρχές του αιώνα µας την εκλογικἠ του πελατεία, απὀνα μείγμα «συνοδοιπόρων», μικροαστῶν και χωρικών». Τι σήμαινε αυτό то γεγονὸς; Ότι το S.P.D. διέθετε την «ικανότητα» να προσφέρει συντεχνιακὀ ἁσυλο στους πάντες. Και να φανταστεί κανείς, πως σ᾿ εκεἰνο το μνημείο αντιφατικότητας, το «Πρόγραμμα της Γκότα», που βασικός του συντάχπης ἦταν о Λασάλ, γινόταν άγρια κριτική ενάντια στα μεσαία στρώματα. Το γεγονὸς προκάλεσε τη βίαιη αντίδραση του Μαρξ. "Οχι. Н εργατική τάξη δεν μπορεὶ να καταλάβει απὸ μόνῃ της την εξουσία. ᾿Εχει ανάγκη τη βοήθεια των μικρομεσαίων. Εἶναι ηλιθιότητα να βάζουμε στο ίδιο τσουβάλι τους καταληστευόµενους, στον ίδιο µε τους εργάτες βαθμὀ, μικροαστούς, πλάι στους καπιταλίστες.


Το παραπάνω παράδειγµα, εἰν᾽ ενδειχτικὀ της αντιφατικότητας, μέσα στην οποία κινιόντουσαν οι Γερμανοί Σοσιαλδηµοκράτες. Αντιφατικότητα, που προσφερόταν για τελείως ανόµοιες ερμηνείες της. O Ερβὲ λ.χ., αντὶ για επαναστάτες, βρήκε «καλοντυμένους κι αυτάρεσκους μικροαστούς». O Μαξ Βέμπερ πάλι, νιώθει τη «λεπτή» διανοουμενίστικη ιδιοσυγκρασία του να εξανἰσταται, καθώς στα πρὀσωπα ορισμένων Σοσιαλιστὠν, διακρίνει «πλούσιες μορφὲς καπηλειού».


Το γιατὶ απορούσαν οι Βέμπερ-Ερβὲ, ήταν δικό τους πρόβλημα. Εμεὶς ξέρουμε, πως µια απλἠ ματιά στην πορεία του Γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κινήματος, φτάνει και περισσεύει για να µας πείσει, ὁτι κάθε άλλο παρά παράλογη ἦταν η εξέλιξη του S.P.D. Απ᾽το 1891 ήδη, ο αρχηγός των Σοσιαλιστών της Βαυαρίας Γκέοργκ φον Φόλμαρ, οριοθετοὺσε περίφημα το πράγμα, όταν ἐλεγε: <... Οι αρχὲς μας εἰν᾽αμετάβλητες σ᾿ ὁ,τι αφορά την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Εἶναι όμως μεταβλητοί οι τρόποι που θα υλοποιήσουμε τους ευγενικούς µας στόχους».


Στο μεταξὺ, οἱ επικρατούσες συνθήκες ευνοούν τον ολόπλευρο χωρισμό των Συνδικάτων απ᾿ το S.P.D. Στα 1900, ἐχει κονιορτοποιηθεὶ κάθε πραχτικός δεσμὸς μεταξὺ τους. Αποτελούν πλέον, δυο αντιµαχόμενα μεταξὺ τους κρατίδια. Н ιδεολογική συγγένεια, αποδείχνεται ανίσχυρη να συγκρατήσει το διαχωρισμό σ᾽ ένα θεμιτὸ σημείο. H κρίση ξεσπάει ανοιχτά. Οι Μπέμπελ- Άουερ υπεραμύνονται του δικαιώματος του S.P.D. να χαράζει τη γραμμὴ πλεύσης των Συνδικάτων. H διαμάχη κράτησε κάμποσα χρόνια κι εἶχε δραματικὲς διακυμάνσεις. Τελικοί νικητές θ᾽ αναδειχτούν τα Συνδικάτα. Στο Συνέδριο της Φραγκφοὺρτης στα 1906, το S.P.D. θ᾽ αποδεχτεὶ ολοκληρωτικά το δικαἰώμα των Συνδικάτων να κρίνουν τα ἴδια, πότε συντρέχει λόγος «πολιτικἠς απεργίας» και πότε όχι.


H ευημερία που το Γερμανικό κράτος πρὀσφερνο στους υπηκὀούς του, αρχίζει να τρίζει επικίνδυνα στο τέλος της πρώτης 10ετίας του 20οὐ αιώνα. Н Γερμανία εἰχε εξαντλήσει το νεανικὀ προϊόν της πρωταρχικἠς της συσσώρευσης. H ἑλλθιψη πρώτων υλών, αρχίζει να γίνεται τραγικά αντιληπτή. Н μέχρι ἑνα βαθμό επίπλαστη ευμάρεια του απλού λαοῦ, τρίζει επικίνδυνα. H Γερμανία σαν εθνολογικἠ οντότητα, ασφυχτιά. Τα πρώτα ανησυχητικἁ μηνύματα ταρακουνούν το λαό; Το S.Ρ.D. εἶναι κι αυτό αποδέκτης των αντανακλάσεων του γεγονότος. Οι διεργασίες αμφισβήτησης του αλάθητου της ηγεσίας του στη βάση, πυκνώνουν. Μια νέα αριστεράἀ διαμορφώνεται. Επικεφαλἠς της βρίσκονται η Ρόζα Λοὐξενμπουργκ κι ο Καρλ Λήμπκνεχτ. Ημιμαθεἰς Μαρξιστικά, κλασικοί μικροαστοὶ κι οι δυο, διαθέτουν ωστόσο µια ανυποχώρητη θέληση για πραγµατικὀ αγώνα, υπέρ του λαού. Διαθέτουν επίσης αναπτυγμένο το αισθητήριο της οργάνωσης. H δύναμη της λαϊκής βάσης που τους συνδράμει, μεγαλώνει μέρα τη μέρα.


Έντρομοι οι Κάουτσκυ, Μπερνστάιν, Μπέμπελ, βλέπουν να υπερφαλαγγίζονται στα ἴδια τους τα χωράφια. Μέχρι τώρα, κρατούσαν ζηλότυπα για τον εαυτό τους τα εὐσημα των αριστερών διακηρύξεων, Н επιλογἡ που κάνουν, ως προς τη μέθοδο αντιμετώπισης των «παρείσαχτων», χρεοκοπία εὐκολα. Πιο συγκεκριµένα, διαγράφοντας µε µια µονοκονδυλιά τις «αριστερές» διακηρύξεις τους, ενάντια στην αυτονομία των Συνδικάτων, ταυτίζονται απὀλυτα µε τον Πρόεδρο του Συνδικάτου тων οικοδόµων, Τέοντορ Μπέμελμπουργκ, ο οποίος υπερθεματίζει υπἑρ της αυτόνομης συνδικαλιστικής δράσης. Κι αυτό, γιατί о Μπέμελμπουργκ συγκρούστηκε µε τους Λἠμπκνεχτ-Λούξενμπουργκ πάνω στο ζήτημα. Πίστευαν πως εφαρμόζοντας την πολιτικὴ της λάσπης και της συκοφαντίας - μιμούμενοι δηλαδή τη μεθοδολογία του S.Ρ.D..., εναντίον τους ~ θ᾽ αποστεροὐσαν απ᾿ τους δυο νέους ηγέτες, κάθε ἐρεισμα. Εν πάση περιπτώσει λάθεψαν. H απότομη μεταστροφή τους ἦταν αρκετά ανέντιµη, ὥστε να περάσει απαρατήρητη. Τόσο η Λούξενμπουργκ (1870-1919) όσο κι ο Λήμπκνεχτ (1871- 1919), δε δυσκολεύονται να γελοιοποιήσουν τα «επιχειρήματά» τους. Σημαντικά τμήματα της βάσης του Κόμματος, αηδιασµένα απ΄ την ανακολουθία της παλιάς αριστεράς, προσχωρούν στο σχηματισμὀ τους. Έντρομοι οι Κάουτσκυ, Μπέρνσταϊν, Μπέμπελ, σπεύδουν να διορθώσουν τοατὀπημὰ τους. O Μπερνστάιν οργὠνει τη Γερμανία, διατυμπανὶζοντας το μεγάλο προτέρημα του Μαρξισμού: Να µπορεἰ να προσαρμὀζεται στα εκάστοτε νέα δεδομένα. Πρόκειται για µια ευτελἠ απολογία. Παρόλ᾽ αυτά, πείθει. Εἶναι χιλιάδες εκείνοι οἱ Σοσιαλιστὲς пου έχουν γαλουχηθείἰ µε τον φόβο της «μη πρόκλησης». Τα επιχειρήματά του εντέλει, δεν εἶναι τίποτ' άλλο, από µια μονότονη επανάληψη των όσων υποστήριζε στα 1899, με τη μελέτη του: «Προὐποθέσεις για τον Σοσιαλισμό».


Αλλά κι αυτή η Λοὐξενμπουργκ, δεν εἰν᾽ἀμοιρη ευθυνὼν για то βάλτωμα του S.Ρ.D. Н «αφύπνισή» της, καθυστέρησε κάμποσα χρόνια. Στα 1899, ταυτιζόταν ενεργητικἁ μ᾿ όλες τις ιδεολογικὲς φόρμες του Γερμανικού ρεβιζιονισμού. Στο έργο της «Μεταρρύθμιση ἡ Επανάσταση», συντάσσεται απόλυτα µε τις θεωρητικὲς ακροβασίες του Μπερνστάιν. Το «οργισμένο» της επιμύθιο, εἶναι πως η επανάσταση χρειάζεται τις ευνοϊκὲς συνθήκες για να εκδηλωθεὶ. Δε βγαίνει «ταχυδαχτυλουργικά από κάποιο μαγικό καπέλο». Επαναλαμβάνει το αιώνιο σλόγκαν του Ρεφορμισμού μ᾿ άλλα λόγια. Εξακολουθεἰ νάναι θιασώτις του παραπάνω δόγματος και στα 1903. Τη χρονιά δηλαδή που ακόμα κι ο ηγέτης του πλέον αντεπαναστατικοὺὐ Σοσιαλιστικού Κόμματος – της Ευρώπης, του Αυστριακού, Βίκτωρ Άντλερ, διαπιστώνει στο Συνέδριο της Δρέσδης, ότι κάπου το πράγμα ἐχει κολλήσει. Ότι τόσο οι Γερμανοί, όσο κι οἱ Αυστριακοί Σοσιαλδηµοκράτες, θάπρεπε να βρουν νέους τρόπους ὀκφρασης, δεδομένου ότι η ζωή τόχει καταστήσει ανεδαφικὀ. Τη θέση του επικροτεί κι ο ηγέτης της δεξιάς πτέρυγας του S.P.D. στα 1904, Λούντβιχ Φρανκ.


H Ρώσικη επανάσταση του 1905, συγκλονίζει συνθέμελα το S.P.D. Αν το ουσιαστικἁ ανύπαρχτο Σοσιαλιστικὀ Κίνημα σε µια φεουδαρχικἡ σχεδὸν χώρα, µπορεί να παράγει απ᾿ «το μηδὲν» επανάσταση, τότε στη βιομηχανική Γερμανία, µε το πελώριο κἱνημά της, θάπρεπε... Ωστόσο η κατάπληξη κρατάει ελάχιστα. Συντρίβεται στις μυλόπετρες της Γερμανικής καθημερινότητας.


Στο μεταξύ η οικονομική κρίση μαστίζει όλο και περισσότερο τη Γερμανία. Οι επιχειρηµατικοἱ διευθύνοντες κύκλοι, γυρεύουν μ᾿ επιθανάτια αγωνία ἑνα καινούργιο σημείο εκκίνησης. Μια νέα πρωταρχική συσσώρευση. Γρήγορα συνειδητοποιούν, πως τ᾿αποθόµατα αντοχής του ᾿Εθνους τους, ἔχουν εξαντληθεί. Н Βρετανία, η Γαλλία κι η Ρωσία ~ χάρη στις υπεραυτάρκεις αχανείς εχτάσεις της - µπορούν κι ανανεώνουν συνέχεια τα σηµεία εκκἱνησής τους, µέσα από «ἠρεμες» διαδικασίες. Οι αποικἱες τους προσφέρουν τα πάντα, σχεδόν δωρεὰν. Λειτουργούν σαν απέραντες ιδιωτικὲς αποθήκες. Τροφοδοτούν τις «μητροπόλεις» µε προϊόντα - που κατασκευάζονται ανέξοδα εκεὶ ~ ικανά να καλύψουν κάθε ανάγκη. Ταυτόχρονα, όλες οιαγοικιοκρατικὲς χώρες - µη εξαιρουμένης της Ολλανδίας ἡ του Βελγίου κλπ. - εντοπἰζοντας στο νὲο Γερμανικό έθνος έναν πολύ υπαρχτό κίνδυνο, εφάρμοσαν µια πολιτική οικονοµικἠς περικὐκλωσής του.


Εν πάση περιπτώσει, ο μόνος τρόπος v' απαγκιστρωθεί η Γερμανία απ' то δρόμο που οδηγεὶ στην κατάρρευση, είν' ο πόλεμος... Μια πραγματικότητα σκληρή και συνάμα αναπὀφευχτη.


Αλλά το πιο ενδιαφἑρον κεφάλαιο στην υπόθεση, στοιχειοθετείται απ᾿την ομόθυµη συμπαράταξη του απλού λαού, στην «Καϊζερική» επιλογή, H «αιώνια» αλληλεξάρτηση ατὀμου-κράτους, βρίσκει πρόσφορο έδαφος για νάρθει στην επιφάνεια. Το συλλογικό ένστιχτο του λαού - αλάνθαστο κατ ανάγκη σ᾿ οποιαδήποτε χώρα, οποιασδήποτε εποχής - συλλαμβάνει με... Γερμανικό ρεαλισμό, ὅλες τις πτυχὲς του προβλήματος. Οικονομικὸς μαρασμός της χώρας, σηµαίνει δικὀ τους γκρεμοτσάκισµα. Πολεμική ἧττα της Γερμανίας, то ἰδιο...


"Όταν ἐχουµε υπόψη την παραπάνω πραγματικότητα, εἱμαστο σε θέση να εχτιµήσουµε σωστά κάποιες «παραφωνίες», που αφήνουν κατάπληχτους κάποιους «σοσιαλίζοντες» «συνάδελφους». Μπορούμε να κατανοήσουμε π.χ., την απὀφαση του S.P.D. να υπερψηφίσει στις 4 Αυγούστου 1914, την ἐγκριση των πολεμικῶν πιστώσεων. Ανάμεσά τους βέβαια, φιγουράρουν τα ονόματα της Λοὐξενμπουργκ και του Λήμπκνεχτ. Δυο μέρες πριν, τα Ελεύθερα Συνδικάτα έχουν προσφέρει γη και ὕδωρ στον Κάιζερ. Απλά, οι Νεοαστοὶ προσδοκούν εντελώς οικονοµικἀ οφέλη απ᾿τον πόλεμο, καινούργιες αγορές, αν εἶναι νικηφόρος. Διαχείριση της εξουσίας - αφού οι κυρίαρχες «παλαιο-αριστοκρατικὲς» κάστες θάχουν αποτύχει – σε περίπτωση ἥττας. Αυτή εἰν η αλήθεια. Κανεὶς συναισθηµατικὀς δεσμὸς нє την πατρἰδα, ὁπως προσπαθεὶ να μπαλώσει τα πράγματα ο δεξιὸς Σοσιαλδηµοκράτης, Κόνραντ Χένις." Ακόμα πιο γολοὶος εἰν᾿ ο ισχυρισμὸς του Matthias, ότι οι Σοσιαλδημοκράτες τάχθηκαν υπέρ του πολέμου, προκειµένου ν' ανατρέψουν το αντιλαϊκό Τσαρικό καθεστώς.“ Δεν υπολείπεται σε γελοιότητα κι η «άποψη» του Scholz, πως δήθεν το S.P.D. έμεινε συνεπὲς στην αξία του «αμυντικού πολέμου»! Εννοείται, πως οἱ τέτοιες ερμηνείες δε στερούνται τύψεων για το κατάντημα της Σοσιαλδηµοκρατίας. ᾽Οµως, εἶναι πολὺ πιο εποικοδομητικὀ να κατανέμεις τις ευθύνες εκεἰ που πρέπει, απ᾿το να προσπαθεὶς να τις θάψεις. Εν πάση περιπτώσει και, δυστυχώς για την «αξιοπιστία» των εν λόγω ιστορικών, υπάρχει η μαρτὺρία των συγκεντρωμένων γύρω απ᾿τα «Σοσιαλιστικἁ Μηνιαία Τεύχη», Άουγκουστ Μύλλερ, Μαξ Κόεν-Ρόυς, Μαξ Σίππελ к.ά., που τοποθετεἰ το θέμα στη σωστή του διάσταση. Γι' αυτούς, ο πόλεμος πρέπει να εξελιχτεἰ σ᾽ αντιπαράθεση των ηπειρωτικών κρατών, ενάντια στους Αγγλοσάξονες. Απαραίτητη προΰπὀθεση: Τόσο η Γαλλία, όσο κι η Ρωσία, ν αποδεχτούν τη Γερμανική ηγεμονία στον αγώνα!! Τα σχόλια περιττεύουν.


Н μόνη ελπίδα της Καϊζερικής Γερμανίας να κερδίσει τον πόλεμο, ήταν η κεραυνοβόλα νίκη κι η ταχύτατη εδραίωση στις καταχτηµένες περιοχὲς. Μόνο έτσι θα μπορούσε να διαπραγµατευτεὶ από θέση ισχύος. Τα πράγματα όμως εξελίχτηκαν εντελώς διαφορετικά. Ενας πόλεμος τριβής επικράτησε, που πέρασε στην ιστορία, σαν «πόλεμος των χαρακωμάτων». Το παιχνίδι εἰχε χαθεί. Οι αποικἱες-αποθήκες, τροφοδοτούσαν τους Αγγλογάλλους μ᾽ ό,τι θέλαν, ὁποτε το θέλαν κι ὁσο το θέλαν...


Ύστερ΄ απὀ δυο χρόνια πολέμου, στη Γερμανία, ἐχει γίνει κοινή πεποίθηση ότι ο πόλεμος χάθηκε. O καθένας τρέχει να σώσει ὅ,τι προφτάσει. Πιο ευέλιχτοι - χάρη στο νεαρό της ιστορικἠς τους υπόστασης ~ αποδεἰχνονται οι Νεοαστοί. Στην κατάρρευση, βλέπουν την ἁλωση του κράτους εκ μέρους τους, Και... ξαφνικά, όλοι OL Σοσιαλιστὲς μιλάνε για εἰρήνη. H ηγετική κλίκα του 8.Ρ.Ὀ., ἐχει κολοσσιαία οικονομικά ερείσματα, επενδυµένα στη Γερμανία, τα οποία κινδυνεύουν, αν επικρατήσει ολοκληρωτικἁ η ΑΝΤΑΝΤ. Συνεπώς, κοιτάνε να τα περισώσουν μέσα απ΄το σύνθημα: «᾿Εντιµη Ειρήνη». Αντίθετα, η συσπειρωμένη γύρω απ’ την αριστερά λαϊκή βάση, δεν ἐχει κανένα περιουσιακὀ στοιχείο να χάσει. Μια κατάρρευση, θα χρεοκοπήσει την ολιγαρχία. Ποιος θα τη διαδεχτεί; Μα εκείνοι που εἶχαν ἐγκαιρα καταγγείλει την αισχρἠ πολιτική της. Επανάσταση λοιπόν. Δυστυχώς, Είναι πράγματι τραγικὀ. Ακόμα και στο πιο συνειδητοποιημένο κομμάτι του λαοῦ, το κίνητρο εἶναι πάντα O μικροὐπολογισμός. H Λούξενμπουρүк καταγράφει την οργἡ του λαού, για την «αδικαιολόγητη πολεμικὴ περιπέτεια», στη μπροσούρα της: «Н Κρίση της Σοσιαλδημοκρατίας».39 Το αν η ἴδια τάχτηκε υπέρ της έναρξης τούτης της περιπέτειας, οὐτε καν που τη σκοτίζει. Εν πάση περιπτώσει, η αριστερά οριστικοποιεί то ξἐκομμά της απ᾿ το S.P.D. την 1η Γενάρη 1916. Δημιουργεί δικιά της Λίγκα με τ᾽ όνομα: «Ομάδα Διεθνής». Το µηνιάτικο πληροφοριακό της έντυπο, θα ονοµαστεἰ «Σπάρτακος», Απ᾽ αυτό, τα µέλη της Λίγκας θα μείνουν στην ιστορία σαν «Σπαρτακιστές».


Αλλά το αλλοπρόσαλλο παρελθὀν, τραβάει τους Σπαρτακιστὲς απ΄ το μανἰκι. Δεν τους επιτρέπει να δουν καθαρά τα πράγματα και να λειτουργήσουν σαν καινούργια ολοκληρωμένη οντότητα. Αφήνονται να αποσυρθούν απ΄ τους «Κεντρώους» τώρα, του Κάουτσκυ, τους Ρεφορμιστές των Χάαζε, Χίλφερντιγκ και τους Ρεβιζιονιστὲς Μπέρνσταϊν-Άἴσνερ. Συνενώνονται µαζί τους. Δημιουργείται λοιπόν απ όλον αυτόν τον συρφετὀ, το «Ανεξάρτητο Σοσιαλδημοκρατικὀ Κόμμα Γερμανίας» (U.S.P.D.). Σ᾽ αυτό το περιστασιακὀ σχήμα, οι Σπαρτακιστὲς εἶναι τώρα μειοψηφία...


Στο S.P.D., εμφανίζεται σαν «Κεντρώα» η παλιά ακροδεξιά των ΄Ἔμπερτ, Σἀΐντεμαν, Ντάβιντ, Ζύντεκουμ, Μάξ Κόεν-Ρόυς. ᾿Ολοι αυτοί οι κύριοι εἶναι βαθύπλουτοι βιοτέχνες. Επιβάλλουν χωρίς καμιὰ δυσκολία την κυριαρχία τους στο Κόμμα. Γιαυτό κι αποκαλούνται «Σοσιαλιστές της πλειοψηφίας» (Μ.S.Ρ.D.). Δεν ἐχουν κανέναν ενδοιασμό να διακηρύττουν µε κάθε ευκαιρία τον φιλομοναρχισμό τους. Διατηρούν άριστες σχέσεις µε τον στρατό και την «αριστοκρατία» του πλούτου.


Όσο αφορά τα Συνδικάτα, αυτά ἔχουν πετάξει κάθε φύλλο συκής. Ναι, ο πόλεμος επιβλήθηκε στη Γερμανία. Όχι ειρήνη άνευ όρων. Μ᾿ αλλεπάλληλες ανακοινώσεις τους, καταδικάζουν µε δριμύτητα τις ενέργειες των φιλειρηνιστὼν. Κι αυτό, γιατί σπρώχνουν το λαό σ᾽ αντίθεση με τη φυσικἠ του ηγεσία, πούναι ο στρατός, η κυβέρνηση κι o «Κάιζερ». Η αμοιβή των συνδικαλιστὠν και του M.S.P.D., ἔρχεται στα 1918. Στην κυβέρνηση, που μ᾽ απελπισμένη σπουδή σχηματίζει о «πρίγκιπας» Μαξ της Βάδης, μετέχουν τρεις Σοσιαλιστές. (Δύο των Συνδικάτων κι ἑνας του M.S.P.D.). Επρόκειτο για µια δοκιμή πριν την οριστική παράδοση της εξουσίας στα χέρια τους.


Το Νοέμβρη του 1918, «το ανεξάρτητο κρατίδιο Ράιχσβερ», σε συμφωνία µε тη βιομηχανική ολιγαρχία και το Μ.S.Ρ.D. - Συνδικάτα, αποφασίζουν την έξωση του «Κάιζερ» Γουλιέλμου του Β΄. Οι ηγέτες του Γενικού Επιτελείου Χίντενμπουργκ-Λούντεντορφ, επιφορτίζουν τον στρατηγὀ Βίλχεμ Γκραίνερ να µεταφέρει στον «Κάιζερ» τα μαντάτα στις 9 Νοέμβρη. H «παραίτηση» του Γουλιέλμου γίνεται γνωστή την ἴδια κιόλας μέρα στη Γερμανία. О λαός θεωρεί ~ κι όχι άδικα – πως οι δικοί του αγώνες εξοστράκισαν τον «Αυτοκράτορα». Πράγματι! Την ἴδια μέρα µια γενική απεργία έχει συγκλονίσει το Βερολίνο, ακινητοποιώντας τα πάντα. Άσχετα απ᾿ το αν η απεργία έγινε ὕστερα από προτροπὲς των Νεοαστών, στα πλαίσια ενός γενικότερου σχεδίου. Απ᾽τον Σεπτέμβρη ήδη, τα μάτια σύσσωμης της άρχουσας τάξης, στρέφονται στη μόνη ἀφθαρτη πολιτική δύναμη, το Μ.S.Ρ.D.. Εἶναι η μόνη πολιτικἠ δύναμη, που µπορεί ν᾿ αποπροσανατολἰσει τη λαϊκή απειλή...


Στην ἀλλη ὀχθη, οι Σπαρτακιστὲς δοκιμάζουν την «ολόπλευρη», μα και τόσο καθυστερημένη αφύπνιση. Στις 2 Νοέμβρη, ξεκόβουν οριστικἁ απ΄το U.S.P.D. Στις 9 του Νοέμβρη, ἐχουν καταλάβει τη Λεωφόρο Ούντερ ντερ Λίντεν και τους βασιλικούς σταύλους. Οι εκκλήσεις τους για επαναστατική κατάληψη της εξουσίας, εξατµίζονται στον αχό απ᾿ τους πανηγυρισμούς για την πτώση του «Κάιζερ». Είχαν χάσει то τραίνο. Тα συνθήματά τους εκφράζουν ανάγλυφα την απελπισία τους. Κι ειδικότερα το κλασικό πια, «Σοσιαλισμός ἡ βαρβαρότητα».


Το σούρουπο της πολυτάραχης 9ης Νοέμβρη, οι ηγέτες του M.S.P.D., προσέρχονται στο Ράιχσταγκ και σχηματίζουν κυβέρνηση. Πρὀεδρος o ᾿Εμπερτ, Πρωθυπουργός Σάιντεμαν, Υπουργὸς Ἐθνικὴς ᾿Αμυνας Νὀσκε. Ταυτόχρονα ο Σάιντεµαν αναγγέλλει στα παραληρούντα πλήθη την ανακήρυξη της Δημοκρατίας. «Εἶναι τραγικό και να то πούμε. Το Σοσιαλδημοκρατικὀὸ Κόμμα ἐσωσε τη Γερμανική αστική τάξη».


Είναι φανερό πως το S.Ρ.D. ενεργούσε στα πλαίσια συμφωνίας µε την ολιγαρχία. Το αντάλλαγμα θάταν η δολοφονία εκ µόρους του, των Σπαρτακιστών. Όλα τ' άλλα για δήθεν «παρείσαχτους της πολιτικής ζωής», εἶναι σκέτη παραφιλολογία. Το S.Ρ.D., ἦταν από καιρό η πρώτη πολιτική δύναμη. O Έμπερτ, ποτὲ δε θα σχημάτιζε κυβέρνηση χωρὶς τη συγκατάθεση του στρατοῦ. Εἶναι δεδομένο, πως οἱ «παρείσαχτοι» εἶχαν προχωρήσει σε συγκεκριμένες συμφωνίες µε το στρατό.


То πρωΐ της επόµενης ~ στις 10 Νοέμβρη - о Έμπερτ συγκαλεί ένα φτιαγμένο για την περίσταση «Συνέδριο Αντιπροσώπων του Λαού», που καθαγιάζει την κυβἐρνησή του. Οι Σπαρτακιστὲς μποΰκοτάρουν το Συνέδριο. H ενέργειά τους ἦταν απόλυτα σωστή, παρόλο που πολλοὶ θα τη χαραχπηρίσουν λαθεμένη. Εκείνη τη συγκεκριμένη στιγµή, έπρεπε να ενεργήσουν σαν σιδερένια γροθιά στην καρδιὰ του Γερμανικού λαοῦ. Άσχετα αν το μυστήριο ταξικὀ ἦθος του, τους οδήγησε στην αποτυχία. Ας µη τα ρίχνουμε όμως όλα στο λαό. Ο µόνος ανεύθυνος για τον τρόπο σκέψης του, ἦταν о ἴδιος. Εκείνοι που στις πρὀσφορες στιγμές έπρεπε να βρεθούν μπροστἀρηδές του, αναλἰσκονται σε μικροαστικὲς φιλονικίες. Μη εξαιρουμένης και της Λούξεµπουργκ. Μιλάνε π.χ. πολλοὶ για то διεθνισµό των Σπαρτακιστῶν. "Οταν ὅμως η Σοβιετική κυβέρνηση προσφἑρεται να βοηθήσει τον αγώνα τους, χορηγώντας τους 50.000 λίβρες αλεύρι, ο Λήμπκνεχτ αρνιέται. Φοβόταν μήπως χαρακτηριστεί πράχτορας της «Σιωνιστικής» Μπολσεβίκικης κυβέρνησης!!!...


Εν πάση περιπτώσει, το U.S.P.D. ευθυγραμμἰζεται µε την κυβέρνηση του S.Ρ.D. Βλέπετε ἦταν πολλά τα οφέλη της εξουσίας... Μια μικρή βοήθεια, προσφέρεται στους Σπαρτακιστὲς απ᾿ τους ανένταχτους αριστερούς. Στο Συνἑδριὸ τους στο Βούρτεμπεργκ, αποφασίζουν να συνταχτούν µε τον «Σπάρτακο». Απ᾽την κυβέρνηση στο μεταξύ, εκτοξεύονται απροκάλυπτα πια οι απειλές. Αιτία, οι πολιτικὲς απεργίες µιας σειράς ομάδων εργαζομένων. Το ποτήρι ξεχειλίζει στις 23 Νοέμβρη. Οι ανθρακωρύχοι της Πάνω Σιλεσίας, κατεβαίνουν σ᾽ απεργία. Οι Σοσιαλιστές συνδικαλιστὲς Μπαρτ και Νίτμαν καυτηριάζουν έντονα τις τέτοιες απεργίες. O ᾿Εμπερτ μάλιστα, ξεστομἰζει τη διαβόητη για την κυνικὀτητά тης φράση «Σοσιαλισμός σημαίνει εργασία πάνω απ’ το κανονικὀ».


Σ' αυτὸ ακριβώς το σημείο, εμφανίζεται το πλέον θλιβερὀ φαινόμενο. Καθήκοντα αστυνομίας και, γενικότερα τοπικής ἐνοπλης κρατικής δύναμης στα διάφορα κρατίδια, ασκούν τα επηρεαζόμενα απ᾿το S.Ρ.D. Σοβιέτ εργατὠν- στρατιωτῶν. Н αστυνομία, «σοφά» ποιοῦσα, έσπευσε παντού v' αυτοδιαλυθεὶ. ᾿Ολες οι κρατικὲς υπηρεσίες εἶχαν παραλύσει. Με κυβέρνηση οποιοδήποτε παραδοσιακὀ σχήμα, δεν μπορούσε να γίνεται λόγος για ὕπαρξη κράτους. Αλλά то S.Ρ.D. - δυστυχώς για το λαό ~ δεν εἶναι τ᾽ οποιοδήποτε κυβερνητικὀ σχήμα. Καταφέρνει να προσεταιριστεὶ το 90% των σοσιαλογενών Σοβιέτ, που ξεπήδησαν αυθόρμητα σ᾽ όλη τη Γερμανία. H σὐστασὴ τους, αποτελούσε επιστέγασμα των αγώνων της αριστερὰς. Τελικὰ ὁμως, ἀρκεσε να συνειδητοποιήσουν ὁτι αποτελοὺν ἑστω κι από σπόντα κρατικἡ δύναμη, για να πιστέψουν ὁτι η αποστολή τους εκπληρώθηκε. Και γιατὶ ὀχι; Τόσες δεκαετίες «σοσιαλιστικής» διαπαιδαγώγησης, εἶχε σβήσει απ΄ τη γλὠσσα της καθημερινότητάς τους τις λέξεις «λαϊκή επανάσταση». Οι λέξεις που κυριαρχούσαν εἶχαν να κάνουν με «μεταρρύθμιση», µε «διαχείριση» εξουσίας και τα ρέστα. Η ανάθεση της εξουσίας στο Κόμμα τους, συνέργησε στον αυτόματο κορεσμό του διεκδικητικοὺ τους πνεύματος. Εἶχαν δικαιωθεἰ. κρατούσαν την εξουσία. Οι εκκλήσεις της σοσιαλιστικής κυβέρνησης, «να προφυλάξουν την επανάσταση» απ΄τις «ηλιθιότητες» των «εξτρεμιστών», λειτουργούσαν καταλυτικά στην ψυχοσύνθεσή τους. Οι παραινέσεις μισού αιώνα γι' αυτοσυγκράτηση κλπ., ξύπνησαν µε τον πιο βίαιο τρόπο. Αν προσθέσουμε και τον τομέα της ατομικής Ψυχολογίας - «Ті παριστάνουν αυτοί οι πέντε-δέκα ξύπνιοι; ~ Τον παντογνώστη; Ξέρουν αυτοί και δεν ξέρουμε εμεὶς και το Κόμμα»; - τότε ἐχουμε ολοκληρωμένη την εικὀνα. Εν πάση περιπτώσει τα παραπάνω, µας βοηθοὺν να κατανοήσουμε την απάνθρωπη, τη δολοφονική σκληρότητα των Σοβιέτ, ενάντια στην εμπροσθοφυλακή του Γερμανικού λαού: Τους Σπαρτακιστὲς στην αρχή, τους κομμουνιστές και τους αναρχικούς, ἐπειτα.


Το θεμιτὸ επιστηµονικἁ, θάταν να προσθέσουμε πως πριν αποφανθούμε για ο,τιδήποτο, θάπρεπε να λάβουμε υπόψη τον υπερκείμενο των επιθυμιών ἡ και προσδοκιών µας, νόμο των «τοπικών ιδιαιτεροτήτων». Αλλ' αυτό δε µας εμποδίζει να τονἰζουµε, πως από κάποιο σηµείο και µετά, μπαίνει - πρέπει να μπαίνει -ο ὁρος «προσωπική ευθύνη». О όρος αυτός αποτελεὶ και τη μήτρα των «Ηρώων» της ἱστορίας. Τι είν' o «Ήρωας» της Ιστορίας; Ὁ αιώνια ζωντανὸς καὶ πάντα μαχόμενος Άνθρωπος, Αuτóç, που με τον προσωπικό του αγώνα ενεργοποιεί τα σερνόµενα προτσὲς, προὠθώντας την οποχἠ του ένα στάδιο πιο πέρα. Κοντολογής, о «Ήρωας», εἰν η κυριότερη απόδειξη πως την Ιστορία τη δημιουργεί ο ζωντανὸς αγωνιζόμενος ἀνθρωπος κι όχι κάποιοι αφηρημένοι μεταφυσικοὶ «νόμοι». Στη Γερμανία του 1919 λοιπὸν, ἐλαμψε με την απουσία του ο λαϊκός «'Ηρωας» της Ιστορίας. Αυτός, που θα παράσθρνε μέσω μιας ολοκληρωμένης προοπτικής, то λαὸ στη νίκη. Στη Ρωσία, οι λαϊκές δυνάμεις θριάµβευσαν στα 1917-1923, επειδή ακριβώς η αθλιότητά της γεννοβόλησε στα «1904» ἑνα γνήσιο «'Ηρωα» της Ιστορίας: Τον Ιωσήφ Τσουγκασβίλι ἡ «Στάλιν». Ο Στάλιν κάνει ὁ,τι μπορεί για να κρατήσει στα πόδια του το Κίνημα των Σπαρτακιστών. Εχτός απ᾿τις 50.000 λίβρες αλεύρι, αποστέλνει στη Λούξενμπουργκ κι ἑνα πολύ σημαντικὀ ποσό. Κι όταν λέμε ο Στάλιν κι όχι ο Λένιν ἡ ο Τρότσκυ, то κάνουμε συνειδητά. O Στάλιν εἶναι ο ουσιαστικὸς ηγέτης του P.K.K. απ΄ το 1912 ήδη. Θες καλώς, θες κακώς - αυτό είν' άλλο θέμα - στα 1917 είν' ο απόλυτος «διχτάτορας» των Μπολσεβίκων. Αυτό έρχεται σ’ αντίθεση με τους «αριστοκράτες» διανοούμενους της ευρωπαϊκής «αριστεράς», που τρομαγμένη απ᾿ τον λαϊκό δυναμισμὀ που αντιπροσώπευε o Στάλιν τον καταβαράθρωσε στο σκοτάδι των ψυχολογικών της προβλημάτων, δημιουργώντας την ανέντιµη εικὀνα: Στάλιν = τέρας. Τι να κάνουμε όμως; Εμεὶς εννοούμε ν᾿ αναζητάµε την αλήθεια. Προτιμούμε να ματώσουμε στην κόψη της, παρά να πέφτουμε από τίποτα μπαλκόνια.


Εν πάση περιπτώσει, χιλιάδες αφίσες µε τα πρὀσωπα των Λήμπκνεχτ-Λούξενμπουργκ τοιχοκολλούνται σ᾿ όλο το Βερολίνο. Κάτω απ᾿ τη φωτογραφία, ένα ξερὀ κείµενο, προσφέρει µια τεράστια αμοιβή, σ᾿ όποιον τους δολοφονήσει! Τι αντιπροσωπεύει τελικά τη συγκεκριµένη στιγμή ο «Σπάρτακος»; О Tormin οριοθετεὶ αρκετά σωστά τις δυνατότητές του. «Н πολιτική πραγματικότητα - γράφει - θέλει τους Σπαρτακιστές πολὺ αδύναμους, τόσο αριθμητικά, όσο κι ιδεολογικἁ. Και το κυριότερο, πολύ διαιρεµένους για να 'χουν την παραμικρή δυνατότητα επικράτησης». О Elben πάλι, παρατηρεί πως «οι ιδεολογικὲς αναφορές тων Σπαρτακιστών, αναλἰσκονταν στην καλύτερη περίπτωση, σε µεγαλοστομἰες για απεριόριστη πολιτική ελευθερία». H γνώµη του δηλαδή, επιβεβαιώνει την παραπάνω εχτίμηση του Tormin. O Kol τέλος ωρύεται, πως μεταξύ «Σπάρτακου» και Μ.S.Ρ.D., υπήρχαν πολλά κοινά σημεία, που ὁμως μείναν ανεκμετάλλευτα, χάρη στη «στενοκεφαλιά» και των δυο πλευρών.


Στις 29 Δεκέμβρη 1918, αρχίζει το Συνέδριο για την ἱδρυση του К.К. στην Εθνικἠ Συνδιάσκεψη των Σπαρτακιστὠν. Παρίστανται 86 αντιπρόσωποι από 43 περιφέρειες. Και οι 86 αποφασίζουν ομόφωνα τη διακοπὴ κάθε σχέσης με το U.S.Ρ.D. και την ἵδρυση του Γερμανικοῦ Κομμουνιστικοὺ Κόμματος” (Kommunistische Partei Deutschlands “Spartacusbund'').


Την Ίη Γενάρη 1919, σημειώνεται η τελευταία ανακολουθία των Λοὐξενμπουργκ-Λἠμπκνεχτ. Δηλώνουν πως το Κόμμα πρέπει να μετάσχει στις εκλογές. Μια μικροαστική, μα απόλυτα ανθρώπινη προσπάθεια, να ξεφύγουν απ' то «πεπρωμένο» τους. H πρὀτασή τους όμως, καταψηφίζεται απ᾿τη συντριπτική πλειοψηφία των μελών του К.К..


Μετά απ᾿ αυτή την ήττα τους, οι δυο ουσιαστικοἰ ηγέτες του Г.К.К., ρἰχνονται στον ολοκληρωτικά ένοπλο αγώνα. Οχυρωμένοι στους βασιλικούς στάβλους, διευθύνουν τις οδομαχίες των οπαδών τους µε τα Σοβιὲτ εργατών-στρατιωτών, στην καρδιά του Βερολίνου. H κλἰκα των ᾿Εμπερτ, Σάιντοµαν, Νόσκε, αποχτάει έτσι το τελευταίο της πρὀσχημα. Στις 14 του Γενάρη, τα Σοβιέτ εργατὠν-στρατιωτών, συνεπικουρούμενα κι απὀ ένα μικρό τµήµα στρατού, επιτίθενται στους βασιλικούς στάβλους και συλλαμβάνουν ζωντανοὺς τους Λούξενμπουργκ-Λήμπκνεχτ. Την επὀµενη μέρα, οι δυο ήρωες του Γερμανικού προλεταριάτου του δολοφονούνται εν ψυχρώ, απὀ πολίτες - µέλη του M.S.P.D.. H τελευταία ευκαιρία των αριστερὠν δυνάμεων, είχε δολοφονηθεί μαζί τους.


Στις 19 Γενάρη, γίνεται n διεξαγωγή των Εθνικών εκλογών. Το Μ.S.Ρ.D., σε σύμπραξη µε το U.S.P.D., αναδείχτηκε πρώτο Κόμμα, με 13.800.000 ψήφους. Κάτι που μεταφραζόταν σε 185, απ᾿τις 421, ἑδρες, (ψήφισαν 30.000.000 ψηφοφόροι). Δεύτερο Κόμμα αναδείχτηκε το «Κέντρο», µε 11.500.000 ψήφους και 116 έδρες. Н «φεουδαρχική» δεξιὰ καταποντίστηκε. Тα διάφορα κομμάτια της - απ’ τους Καϊζερικούς ως τους «μετριοπαθεὶς δημοκράτες» ~ απὀσπασαν μόλις και μετά βίας 3.000.000 ψήφους και 44 έδρες.


Τελικά, το αβίαστο επιμύθιο απ᾿ όλα όσα αναφέραμε, δεν μπορεί παρά να 'ναι то παρακάτω: <H διαλεχτική πορεία των πραγμάτων στη Γερμανία, εἶναι θωρακισµένη µε µια «σιδερένια λογική». Λογική, η οποία μπορεί να συντρίβει και τις πλέον δυναμικὲς αντίρροπες και φυγόκεντρες καταστάσεις, που γεννοβολούν οι κοινωνικὲς διακυμάνσεις. Πραγματικά. Το όλο πράγμα, δείχνει ν᾽ αποτελεί την αποθέωση της «ιστορικής Τελολογίας». Και βέβαια εμείς διαφωνούμε µε κάθε τελολογικἠ-μεταφυσική ερμηνεία. Κι αυτό, γιατί η τέτοια αντίληψη = Ιδεαλιστική και δυστυχώς πάμπολλες φορὲς Μαρξιστική, µη εξαιρουμένου και του ἰδιου του Μαρξ ορισμένες φορές - έχει την τάση να εκμηδενἰζει την έννοια «Άνθρωπος». Για µας η ιστορία εἶναι καθαρά ανθρωποκεντρικἠ υπόθεση. O άνθρωπος δημιουργεὶ τους ὀποιους προσωρινά υπερκείµενους - μα ποτὲ τελολογικοὺς -της δραστηριότητάς του κανόνες. Τ᾽ αντίθετο, σημαίνει ότι οι κοινωνικοὶ νόμοι της ὁποιας εποχής, δεν εἶναι... κοινωνικά φαινόμενα.» Απ᾽ αυτό το σηµείο και μετά, ενεδρεύει η ακραία ανοησία... Για να βάλουμε λοιπόν τα πράγματα στη θέση τους χρειάζεται να τονίσουμε τα εξής: Είν' αλήθεια πως η οικονοµικοπολιτικἠ - κοινωνιολογικοψυχολογική - πολιτιστικἠ ιστορία тης Γερμανίας ~ κυρίως μετά τη συνένωσὴ της στα 1860 - Εμφανίζεται «σκληρά συνεπὴς». Αλλ' αυτό ακριθώς το γεγονός εἶναι που δημιουργεί το διατυμπανιζὀμενο δεξιά κι αριστερά, «ιδιόρρυθμο Γερμανικό ήθος». Ας προσθέσουμε όμως, πως τούτη η «σκληρή συνέπεια» των διαδικασιών της, θ᾽ ανατιναχτεὶ στον αέρα, ελάχιστο χρόνο µετά τον πρὀσκαιρο θρίαμβὀ της στα 1919, απ᾿ τον Χίτλερ. Απο έναν «Ήρωα» της Ιστορίας δηλαδή. Απ' τον αιώνια µαχόμενο άνθρωπο, που πλάθει Ιστορία μ᾽ ἀλλα λόγια. Τον Άνθρωπο. Με τις κουτοπονηριὲς του, τη µνησικακία του, την ανωριμότητά του. Ταυτόχρονα όμως, τον Άνθρωπο µε την «ταπεινή» καταγωγή και την τεράστια μεγαλοφυΐα, απόσταγμα των εμπειριών ενός περίπου αιώνα. Н περἱπτωσή του, θ᾽ αποτελέσει ένα γερὸ χαστούκι στους υμνητὲς του αμετακίνητου των πραγμάτων. Σ' όλους ὁσους ισχυρίζονται, πως η ὕπαρξη πλούσιων και φτωχών συμβαδίζει µε την έννοια «ισορροπία», Σκοταδιστικἐς τρίχες... Τέλος πάντων.


Δεν αμφισβητούμε ότι η αναμονή του «υπεράνθρωπου Φύρερ» ενυπἠρχε στο σπέρμα γέννησης κάθε Γερμανικής αναφοράς. Αλλά εκεί ακριβώς βρίσκεται η ιδιοφυΐα του Χίτλερ. Θα εκμεταλλευτεί στο έπακρο τούτη την «αναμονή», χρησιμοποιώντας την σαν βάση εκκίνησης για µια κοινωνία, που ακόµα και σήμερα η «λεπτεπίλεπτη», «εκλεπτυσμένη» αστικἠ «ηθική», τρομάζει να διανοηθεἰ... Κι όµως! Αυτή η Χιτλερική κοινωνία, αποτελούσε κι αποτελεί, το φυσιολογικὀ τέρμα του νέου τεχνολογικού κράτους. Μ᾽ άλλα λόγια, ο απλὀς λαός ενθαρρυμένος απ᾿ τον Χίτλερ στοχεύει 100 χρόνια μετά.


Το γεγονὸς εἶναι πως οι φυγόκεντρες δυνάμεις που δημιουργούν τον «Σπάρτακο», συνθλίβονται απ` την ἴδια την κοινωνική τους θερμοκοιτίδα. Την ευρύτερη Σοσιαλιστικἠ βάση. Αυτή η βάση έχει ταυτιστεί, για καθαρά ιστορικούς και κοινωνιολογικοὺς λόγους, µε την ιδέα πως µια επανάσταση θ' απομακρύνει σηµαντικά το ὁραμά тоυ... Σοσιαλιστιкоύ μετασχηματισμοῦ.


Εξηγήσαμε ~ θέλουμε να πιστεύουμε πειστικἁ – πως ο εκφυλισμὸς της Σοσιαλιστικἠς ιδεολογίας, εξελίσσεται σ᾽ ασπίδα προστασίας των νεοαστικὠν κεχτημένων. Παράλληλα, η επιχειρηµατικἠ επέχταση των Νεοαστών, ωφελεί σαφώς και τον απλὀ λαό, που συνδράμει τις οικονομικοπολιτικὲς τους τοποθετήσεις. Εξασφαλἰζει μεγαλύτερα μεροκάματα και το κυριότερο, προστασία. Εκείνο σε τελευταία ανάλυση που έχει σημασία, εἶναι πως η συμπὀρευσή του μαζί τους, αποτελεί προῖόν συνειδητής επιλογἠς.


κρίνουμε χρήσιμο σ᾿ αυτό το σημείο, να υπογραμμίσουμε ~ έτσι για την ιστορία - τον ανασταλτικὀ ρόλο της πολιτιστικής έκρηξης, που χάρη στις προσιτὲς οικονομικά εκδόσεις των Σοσιαλιστικὠν Οργανώσεων, σημειώνεται απ` то 1880 κι ὑστερα, στις τάξεις του απλού λαού. Για τ΄ ὀνομα του «Θεού», δεν είμαστε ενάντια στην πολιτιστική χειραφέτηση του Προλεταριάτου. Το πρόβλημα όμως ἐγκειται, στο ότι η δυναμική του απλού λαού σπαταλιόταν σε πολιτιστικά πανηγύρια. О ρεβιζιονιστικός χαραχτήρας των γραφτών των ηγετών του S.P.D., συνέβαλε αφάνταστα στην απονάρκωση του λαϊκού επαναστατικού φρονήματος. Βάσει της Χεγκελιανὴς και της Μαρξιστικής διαλεχτικής, το σύστημα που διαδέχεται ένα παλιό, εἶναι κατ' ανάγκη προοδευτικὀ. Μέχρι να «γεράσει και να γἰνει αντιδραστικὀ, οπότε θα παραχωρήσειτη θέση του σε κάποιο ἆλλο κ.ο.κ. O Καπιταλισμός ὅμως, εἶναι ἑνα καινούργιο σύστημα. Н μάχη του µε τη Φεουδαρχία διαρκεὶ ακόμη. Συνεπώς то εργατικὀ κράτος, που σίγουρα θα διαδεχτεί το αστικὀ θα πρέπει να περιμένει χρόνια και χρόνια για να πάρει τη σκυτάλη απ᾿ αυτό.


Οι προεχτάσεις της τέτοιας συλλογιστικής, εἰν' ευνόητες... Ταυτόχρονα, μια φιλολογία βασισμένη σε µια ρατσιστική φιλοσοφία του τύπου, «Εργάτης: ο υπεράνθρωπος του μέλλοντος», βλέπει το φως. Εv πάση περιπτώσει αυτός ο ανούσιος «εργατικὸς ρατσισμός», εμπεδώνει στους εργάτες µια ηλίθια μακαριότητα. Н µη ὑπαρξη άμεσης επαναστατικής προοπτικής, ἐβρισκε αντιστάθµισµα σ᾽ εξομολογήσεις σαν τις παρακάτω: «Το σημερινό εργατικὀ κίνημα κάνει εμένα και τους συντρόφους µου ευτυχισμένους, γιατί µας προσφέρει τις φωτοβόλες αχτίδες της γνώσης». Ἓνας 29xpovoç εργάτης μεταλλείων της Σιλεσίας: «Πώς εἶναι δυνατό να 'μαι απογοητευμένος, τη στιγμὴ που ο Σοσιαλισμός µου υπόσχεται τη σίγουρη απελευθἑρωσή µου σαν ἐνα νέο ευαγγέλιο» `Ένας 32xpovoç σιδεράς: «Εἴμαστε τα σφυριά που σφυρηλατούμε τη νέα τέλεια κοινωνία, στην οποία θα ζήσουν τα παιδιά μας. Αυτό το αἰσθημα δεν ανταλλάσσεται μ᾿ ὁλο το χρυσάφι του κόσμου». Τι άλλο να προσθέσουμε εμεὶς; Το θέμα εἶναι πως n παρόμοια αποβλάκωση ισχύει ~ και μάλιστα ακμάζουσα – ως τις μέρες μας...


Παρὀλ᾽ αυτά, δεν πρέπει να παρακάμψουμε το γεγονὸς, πως οι Σοσιαλιστές εργάτες των «Ελεύθερων Συνδικάτων», εξελίχτηκαν στο πιο «βολεμένο» κομμάτι των χαμηλών στρωμάτων. Τα πανίσχυρα Συνδικάτα έχουν γίνει βασικός ρυθµιστὴς των ὁποιων οικονομικοπολιτικών ζυμώσεων. H συντεχνιακὴ τους φύση, έχει καταστήσει τα μέλη τους — σε σχέση πάντα µε τον υπόλοιπο απλό λαό - «προνομιούχα». То μέλος του Συνδικάτου στα 1910, εἶναι κυριολεχτικἁ ἀτρωτο. То Συνδικάτο ~ κρατίδιο που ανήκει, μεριμνά ώστε όχι µόνο να µην τολμά ο βιομήχανος να τον απολύσει, αλλά του εξασφαλίζει και τις καλύτερες συνθήκες δουλειάς.


Διαπιστώνουμε λοιπὀν, πως οι πολιτικοκοινωνικὲς σχέσεις στη Γερμανία, βρίσκονται σε µια συνεχἠ ρευστότητα. Η µορφή, τόσο των προὔπαρχουσών της ενοποίησης συνθηκών, ὁσο κι οἱ παραγωγικές σχέσεις που επικρατούν μετά την ενοποίηση, παράγουν πρωτὀγνωρους για την αστική Ευρώπη συσχετισμούς. Συσχετισμοὶ, που στ᾿ ἀλλα κράτη θα βρουν ορισμένα ερείσματα, ογδόντα ολόκληρα χρόνια αργότερα! Н παραδοξότητα υπάρχει απ᾿την πρώτη στιγµή εμφάνισης της ενιαίας Γερμανίας. Τα ψυχρά γεγονότα αποδεἰχνουν ότι η λεγόμενη ενοποίηση, δεν ἦταν τίποτ᾽ άλλο από υποδούλωση των διάφορων κρατίδιων, στις ορέξεις της Πρωσίας. Ωστόσο, εἰναι γεγονός πως η Πρωσικἡ λαιμαργία, υποστηρίχτηκε απροκάλυπτα απ' то λαὸ της Γερμανίας. ᾿Οπως γεγονός εἶναι, πως λειτούργησε ευεργετικά για το σύνολο του λαού. H ἴδια παραδοξότητα διακρίνει και τα καλέσµατα της Γερμανικής ιδεολογίας.


Ας πιάσουµε πρώτα απ᾿ όλα τον Γενάρχη της «Γερμανοκεντρικἠς» εθνικής συνείδησης, τον Μαρτίνο Λούθηρο, τον οξυδερκἠ εχθρὀ του Παπισμού. О καλόγερος, που ταρακούνησε συθἐµελα όλες τις μέχρι τότε χριστιανικὲς «αξίες», Н ἴδια η ζωή του, συγκροτεἰ µια μεγάλη αντίφαση. Ενώ εἰν αυτός που δημιουργεί ~ µέσω της αληθινά μεγαλοφυοὺς µετἀφρασής του, στη ζωντανὴ λαϊκή γλὠσσα της Βίβλου ~ τη νέα Γερμανικἠ γλὠσσα. Στα κηρὐγματά του ο καταληστευόμενος χωρικός, ανακαλύπτει την πλήρη «δικαίωση της ὑπαρξής του». Ενὼ δίδαξε µε θέρμη την ισοτιμία όλων των ανθρώπων, ενώ, ενώ, ενώ... στην κρίσιμη στιγμή, θα πολεμήσει τα ἴδια του τα λόγια, χωρίς όμως και να τ᾽αναιρέσει. ᾿Οταν οι πεινασμένοι και ξεπαγιασμένοι χωρικοί της Γερμανίας θα εξεγερθούν, έχοντας σαν σημαία τους δικούς του αφορισμούς, αυτός θα σταθεί στο πλευρό των γαιοχτηµόνων. Ανατριχιαστική θα μείνει στους αιώνες η µόνιμή του επωδὀς ~ προτροπἠ στους αφεντάδες, προκειµένου για τους ξυπόλυτους χωρικούς: «Τουφεκίστε τα λυσσασμένα σκυλιά, τσακἱστε τα, κρεμάστε τα». Τι εἶχε συμβεί; Απλούστατα, ο Λούθηρος εἶχε κληθεὶ απ᾽τη Γερμανική «αλληλουχία», να χειραφετήσει το σύνολο του Γερμανικού ἔθνους - δηλαδή των... κυρίαρχων στρωμάτων του — ἐναντι της οικονοµικοπολιτικής-ψυχολογικοπολιτιστικὴς διαφέντευσης του Καθολικισμού, και μέσω αυτού των «Παπικὠν» κρατών. Το τελευταῖο πράγμα που τον ενδιέφερε, ἦταν το πόσα κιλά ιδρώτα χύνει κάθε μέρα ο ὁποιος χωρικός. Н «μεταρρύθμιση» αποσκοπούσε στη σφυρηλάτηση µιας µονολιθικἠς Γερμανικής εθνικής ταυτότητας. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο...


Στα 1807, αμέσως μετά τη συντριβή των Πρώσων στην Ιένα απ΄ τον Βοναπάρτη, o Γιόχαν Φίχτε αρχίζει ν ανακοινώνει τις περίφημες «Ομιλίες» του «προς το Γερμανικό Έθνος», απ᾿το Βήμα του Πανεπιστήμιου του Βερολίνου. Για τον Φίχτε, η Γερμανική φυλή εἰν ο μόνος αμόλυντος οργανισμός, σ' ἑνα σάπιο κι αντιιστορικὀ κόσμο. То μέλλον της ανήκει. H ιστορική της αποστολή, συνίσταται στο ν᾿ αποκαταστήσει κάποια απροσδιόριστη χρονικά στιγµή, την ισορροπία του Σύμπαντος! ... Μπροστάρηδες τούτης της επικής προσπάθειας της Γερμανικής φυλής, θα τεθούν λίγοι εκλεχτοἰ της.


Μια πρόχειρη ανάλυση των ιδεὼν του Φίχτε, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι αυτὸς είν' ένας απ᾿τους κύριους μέντορες του Γερμανικού ρατσισμού. Αλλ' αυτό, εἶναι ὀντως ἑνα πρὀχειρο συμπέρασμα. Την εποχή που о Φίχτε λέει ό,τι λέει, η Πρωσία έχει υποστεί µια εξευτελιστική ήττα. Το ηθικό του λαού της ἐχει τραυματιστεί θανάσιμα. О Φίχτε - κι αν δεν ήταν αυτός θάταν κάποιος άλλος - επιφορτίζεται µε το ρόλο της Γερμανικής συνείδησης. Όπως γνωρίζουμε, το άτομο στη Γερμανία ἐχει συνδέσει τη μοῖρα του µε το κράτος. (Έναν όχι αμελητἐο ρόλο o`quró, ἐπαιξε κι ο Προτεσταντισμὸς του Λούθηρου). O Φίχτε προσπαθεί ν' αναστηλώσει το ηθικό και του ατόμου και του Έθνους, ᾿Οσο για το ότι η Γερμανική φυλή εἶναι το μέλλον, δεν έχουμε παρά ν᾽ αναλογιστούμε τον κατακερματισμὀ του Γερμανικοὺ Έθνους, σε δεκάδες κρατίδια. Τούτος όμως o κατακερματισμὀς, εγγυάται µια σφριγηλἠ ενοποίηση. Κοντολογἠς, εγγυάται µια εκρηχτικἠ εκκίνηση του ενιαίου Ἓθνους. Αλλά και στο ζήτημα των λίγων εκλεχτών, η συλλογιστική του Φίχτε δεν εἶναι υποχρεωτικἁ ρατοιστικἠ. Ας φέρουμε π.χ. στο νου τον Μαρξικό ορισμό της «Διχτατορίας του Προλεταριάτου». Ή τη Λενινιστικὴ εμμονή στο «εκλεχτιστικὀ Κόμμα». Εν πάση περιπτώσει, η διατύπωση του Φίχτε εἰν' εναρμονισµένη µε тις συνθήκες που μέσα τους κινιέται.


H πιο χτυπητή περίπτωση της «Γερμανικής ρευστότητας», στοιχειοθετείται στην αληθινά γιγάντια µορφή του Γκεόργκε Βίλχεμ Φρήντριχ Χέγκελ. O Χέγκελ, παίρνει τις αρχαιοελληνικὲς θεωρίες για τη διαλεχτικἠ και τους προσδίνει µια ολότελα διαφορετικἠ χροιά. H πορεία της ἱστορίας και της πνευματικής ανέλιξης, υπακούει σε κάποιους αφηρηµένους «σταθερούς κανόνες». Τοῦτοι οι κανόνες, ωθούν την ανθρωπότητα σε συνεχὴ εξέλιξη προς το καλύτερο. Το τέρμα αυτής της εξέλιξης, συνδέεται µε το στήσιμο του «τέλειου και πανίσχυρου κράτους», Δημιουργός του τέλειου κράτους, θάναι ο «υπεράνθρωπος του μέλλοντος». Αυτός που η διαλεχτικἠ εξέλιξη θα τον ἐχει οδηγήσει στο ψηλότερο δυνατὸ σηµείο της «συνειδητής αυτοπραγµάτωσης». Τόσο το τέλειο κράτος, όσο κι ο υπεράνθρωπος δημιουργός του, θα βρἰσκονται σε συνεχή αλληλεξάρτηση. Πώς θα επιτουχθεὶ η αρμονική αλληλεξάρτηση; Με τη συνειδητή πλέρια υποταγή του ατόμου στο συμφέρον του κράτους. Οἱ κινητήριοι μοχλοὶ της ἱστορίας προς την «εξελιχτικἠ τελειότητα», εἶναι δυὸ αποφασιστικοἰ παράγοντες. Οι πόλεμοι κι οι «Ήρωες της Ιστορίας». O πόλεμος εἶναι ηθικἠ πράξη, γιατί παρθενοποιεὶ την υπόσταση ατόμου και κράτους, εξασφαλίζοντας και στους δυο προωθημένες βάσεις εκκίνησης για το νέο τους άλμα προς τα µπρος. Οι εποχὲς γαλήνης κι ευτυχίας δηλαδὴ οι εποχές δίχως πόλεμο, εἰν᾿ «οι λευκὲς σελίδες της Ιστορίας».


Οι παρατηρήσεις µας σχετικά µε την ιδιόρρυθµη ελαστικότητα της Γερμανικής ιδεολογίας και των συνθηκών που την παρήγαγαν, βρίσκουν στον Χέγκελ το τέλειο αντἰκρυσμά τους. H διαλεχτική μεταφυσικὴ αιτιοκρατία που επεξεργάζεται, συναρπάζει το νεαρὸ Μάρξ. Πολὺ περισσότερο, αποτελεί το μόνιμο σημείο αναφορὰς του. Οι ιδέες του πάλι, για την αξία των πολέμων, το τέλειο κράτος, καθώς και για τον κολοσσιαίο ρόλο των «Ηρώων της ἱστορίας», βρίσκονται ατόφιες, στις σελίδες του <Mein Kampf>. (Αν κι εἶναι περιττὀ, κρίνουμε αναγκαίο να τονίσουμε πως η δικιά µας παραδοχή του όρου «Ήρωες της Ιστορίας», δεν έχει την παραμικρή σχέση и’ εκείνη του Χέγκελ. Για µας, ποτὲ δεν υπήρξε, ούτε και θα υπάρξει «Ήρωας της Ιστορίας», δίχως «ταπεινή» καταγωγὴ).


Τέλος, υπάρχει κι ο Νίτσε. Μια άλλη µεγαλοφυής μορφή. H περιπτωσή του, όπως παραδέχεται κι ο David, εἶναι φοβερά πολύπλοκη. Κανεὶς δε γελοιοποίησε τους Γερμανοὺς και τον εθνικισμό τους, πιότερο απ᾿ αυτόν. Μαστίγωσε ανελέητα τη σάπια Πρωσική «ηθική», αποδείχνοντας τη γύμνια της. Ταυτόχρονα, αντιµάχεται όλους κι όλα. Ειρωνεύεται, τόσο τον Φίχτε, όσο και τον Χέγκελ. Στα πρώτα του έργα, αποκρούει κάθε ρατσιστικὀ πειρασμό. Στα τελευταία του έργα, όμως, κυριαρχεἰ το πνεύμα ενός ἁγριου ~ προσοχή ὅμως, ὀχι και χυδαίου - Δαρβινισμού. Н γη θα καταληφτεὶ απ᾿τους «υπεράνθρωπους». Τι θα 'ναι αυτοί; Τα εκλοχτά δημιουργήματα µιας αμείλιχτης «βιολογικής επιλογής». H επικρατούσα κατεύθυνση του «σημερινού» πολιτισμού, προδικάζει την ανατροπή ὁλων των «αξιών». O εκφυλισμός των λαών, είν' αναπόφευχτος. H ολοκλἠρωσή του, θα σημάνει και την αρχἠ της αναγέννησης. Πρωτεργάτες της; «Τα ξανθά Γερμανικά χτήνη, οι νέοι βάρβαροι», Н αναπαραγωγή των ἰδιων ξανθὠν βαρβάρων, που κατάστρεψαν τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία «και φτιάξαν τον σημερινὀ πολιτισμό». Αυτοί οι υπεράνθρωποι θα διαθέτουν µια τροµαχτικἡ φυσική Ρώμη. Ταυτόχρονα, θάναι προικισμένοι µε µια αντίληψη δίχως αυταπάτες και φτηνούς ενδοιασμούς. Όσο για τον πόλεμο, ο Νίτσε αποδέχεται την αναγκαιότητά του. Φρονεί, πως πράγματι είν' ωφέλιμος. Όχι όμως γιατὶ παρθενοποιεὶ τις φλέβες ενός µαρασμένου κράτους, αλλ' επειδή είν' ανώφελος... Το ότι είν' ηλίθια ανώφελος, σημαίνει παρέκκλιση απ' την υποκριτική «ηθική» поυ 'χει επικρατήσει.


Ό,τι ισχύει για τους Λούθηρο, Φίχτε, Χέγκελ, ισχύει και για то Νίτσε. Γνήσιο παιδὶ της Γερμανοκεντρικἠς «ηθικής», µετουσιώνεται ασυνείδητα σ᾿ἑνα διαφορετικό εἶδος προέχτασης της εθνικἠς συνεὶδησης. Στις ιδέες του σκιαγραφείται παραστατικότατα η αγωνία της «ίδιας της αλληλεξάρτησης Γερμανού ~ Ἓθνους», Κοροϊδεύει τους Πρώσους για τα ἐθιμά τους και την αντιδραστικὀτητά τους. Στην ουσία όμως, η κριτική που ασκεί, βασίζεται στην αγανάχτησή του για την ανικανότητα της Πρωσίας να δημιουργήσει ένα πανίσχυρο ενιαίο έθνος... Αλλ' ὁπως και να το κάνουμε, η κριτική του δεν παύει να περιέχει προοδευτικότατα για τη σκέψη στοιχεία.


Κλείνοντας τούτο το κεφάλαιο έχουμε να παρατηρήσουμε то εξής: Απ' ό,τι διαπιστώσαμε, το κυρίαρχο στοιχείο της Γερμανικής κοινωνίας, εἶναι το εξής: Μια επίπλαστη αντιφατικότητα - ρευστότητα, που όμως συγκροτεί τη ραχοκοκαλιά µιας σκληροτράχηλης διαλεχτικής συνέπειας. Н κοινωνική δύναμη που θ' αμϕισβητούσε τούτη τη συνέπεια, θ' απελευθέρωνε την υποβόσκουσα εδώ κι αιώνες, τρομαχτική δυναμική της ιστορικἠς ασυνέπειας. Εκείνος που 'μελλε να το κάνει, ονομαζόταν Αδόλφος Χίτλερ.

Comments

Popular posts from this blog

Ντομένικο Λοζούρντο: Για τον μύθο του γερμανικού Sonderweg (2010)

Καρλ Σμιτ: Τι είναι ρομαντικό;

Παναγιώτης Κονδύλης για την ιστορία της Γερμανίας (1993)